‫فصل ‪ :1‬تعاریف‪ ،‬کلیات و مفاهیم ابتدایی داروشناسی ‪15..............................‬‬

‫شرایط تاسیس داروخانه (ضوابط و مقررات) ‪15......................................................‬‬

‫مسئول فنی‪16.............................................................................................‬‬

‫قائم مقام‪16................................................................................................‬‬

‫تکنسین دارویی ‪16........................................................................................‬‬

‫مفاهیم کلی دارویی‪18.....................................................................................‬‬

‫نامگذاری داروها ‪18........................................................................................‬‬

‫دوز دارو‪19.................................................................................................‬‬

‫عوارض جانبی ‪19..........................................................................................‬‬

‫تاریخ انقضا یا ‪19........................................................................... Expire date‬‬

‫طبق‌هبندی مصرف داروها در دوران بارداری‪20............................................................‬‬

‫تداخلات دارویی ‪21........................................................................................‬‬

‫فصل ‪ :2‬اشکال دارویی ‪23............................................................‬‬

‫اشکال تزریقی ‪24...................................................................................‬‬

‫شکال خوراکی‪24..................................................................................‬‬

‫داروهای استنشاقی (‪26............................................................ )Inhallation‬‬

‫اشکال موضعی ‪27..................................................................................‬‬

‫فصل ‪ :3‬نسخه خوانی ‪29.............................................................‬‬

‫تعریف و جایگاه نسخه‪29...........................................................................‬‬

‫تفاو ‌تهای نسخ بیمه و آزاد ‪29............................................................................‬‬

‫مشخصات نسخ دارویی ‪30.........................................................................‬‬

‫مشخصات بیمار ‪30........................................................................................‬‬

‫مشخصات پزشک ‪31......................................................................................‬‬

‫روش خواندن نسخه‪32.............................................................................‬‬

‫شروع نسخه ‪33...........................................................................................‬‬

‫نمونه دست خط پزشکان‪35........................................................................‬‬

‫تعداد دارو‪37..............................................................................................‬‬

‫دوز دارو در نسخه ‪38.....................................................................................‬‬

‫دستور مصرف ‪38...................................................................................‬‬

‫فصل ‪ :4‬سر ‌مها‪ ،‬ویتامی ‌نها و املاح معدنی ‪41.........................................‬‬

‫سر ‌مها ‪41...........................................................................................‬‬

‫سدیم کلراید ‪ 9/0‬درصد (نرمال سالین) )‪42.......................................Normal Salin (N/S‬‬

‫ویتامی ‌نها ‪44......................................................................................‬‬

‫انواع ویتامی ‌نها‪45.........................................................................................‬‬

‫دست ‌هبندی انواع ویتامی ‌نها‪45.............................................................................‬‬

‫املاح معدنی ‪50....................................................................................‬‬

‫دست ‌هبندی مواد معدنی‪51.................................................................................‬‬

‫مواد معدنی ماکرومینرال ‪51...............................................................................‬‬

‫مواد معدنی میکرومینرال‪52...............................................................................‬‬

‫فصل ‪ :5‬آنتی هسیتامی ‌نها و ضد در ‌دها ‪55...........................................‬‬

‫آنتی هیستامی ‌نها ‪55...............................................................................‬‬

‫آنتی هیستامی ‌نهای نسل اول‪56..........................................................................‬‬

‫آنت ‌یهیستامی ‌نهای نسل دوم ‪56..........................................................................‬‬

‫ضد سرف ‌هها ‪57...........................................................................................‬‬

‫خلط آورها ‪57.............................................................................................‬‬

‫ضد درد و التها ‌بها‪60.....................................................................................‬‬

‫استامینوفن ‪61.............................................................................................‬‬

‫ضد دردهای غیر اپیوئیدی‪61..............................................................................‬‬

‫شل کنند‌ههای عضلات (ضد اسپاسم) ‪66..........................................................‬‬

‫فصل ‪ :6‬داروهای تنفسی و داروهای چشم و گوش‪67.................................‬‬

‫کورتیکواستروئیدهایاستنشاقی ‪68................................................................‬‬

‫گشادکنند‌ههای برونش ‪68................................................................................‬‬

‫مشتقات متیل گزانتینی‪69.........................................................................‬‬

‫مهارکنندگان لوکوترین‪69...........................................................................‬‬

‫آنتی کولینرژی ‌کها ‪69...............................................................................‬‬

‫اسپر ‌یهای ترکیبی ‪70..............................................................................‬‬

‫روش صحیح استفاده از اسپر ‌یهای استنشاقی ‪70.................................................‬‬

‫(‪ )Spacer‬آسم یار یا دم یار ‪71....................................................................‬‬

‫واکس ‌نهای مورد استفاده در بیماران تنفسی‪71....................................................‬‬

‫داروهای چشم ‪73..................................................................................‬‬

‫خشکی چشم ‪73..........................................................................................‬‬

‫قرمزی چشم ‪74...........................................................................................‬‬

‫کورتو ‌نهای چشمی‪74....................................................................................‬‬

‫لوکوم یا آب سیاه‪74.....................................................................................‬‬

‫معاینه چشم ‪75...........................................................................................‬‬

‫آنتی بیوتی ‌کهای چشمی ‪76..............................................................................‬‬

‫داروهای متفرقه‪76........................................................................................‬‬

‫داروهای گوش‪77...................................................................................‬‬

‫انواع بیمار ‌یهای گوش‪78................................................................................‬‬

‫فصل ‪ :7‬داروهای ضد میکروبی ‪81....................................................‬‬

‫پن ‌یسیلی ‌نها ‪82....................................................................................‬‬

‫سفالوسپوری ‌نها ‪84.................................................................................‬‬

‫کینولو ‌نها‪85.......................................................................................‬‬

‫تتراسایکلی ‌نها ‪85..................................................................................‬‬

‫ماکرولیدها ‪86......................................................................................‬‬

‫آمینوگلیکوزیدها ‪86................................................................................‬‬

‫سولفونامی ‌‌دها ‪87...................................................................................‬‬

‫داروهای ضد سل‪88................................................................................‬‬

‫داروهای ضدویروس ‪88.............................................................................‬‬

‫داروهای ضد آمیب ‪89..............................................................................‬‬

‫داروهای ضد کرم ‪90.................................................................................‬‬

‫فصل ‪ :8‬داروهای گوارشی و پروبیوتی ‌کها‪91...........................................‬‬

‫آفت دهان‪92.......................................................................................‬‬

‫بازگشت محتویات معده به مری (ریفلاکس) ‪92...........................................................‬‬

‫آنتی اسیدها‪93.....................................................................................‬‬

‫داروهای مهارکننده پمپ پروتون (‪94........................................................ )PPIs‬‬

‫مسدودکنند‌ههای گیرند‌ههای هیستامینی نوع دو (‪94............................ )H2 Blockers‬‬

‫هوع و استفراغ ‪95.................................................................................‬‬

‫داروهای مورد استفاده در درمان زخم معده ‪97...........................................................‬‬

‫آنت ‌یبیوتی ‌کهای ضد هلیکوباکتر ‪97................................................................‬‬

‫داروهای محافظ لایه داخلی معده و روده باریک (پانسمان کنند‌هی جدار معده) ‪98.................‬‬

‫داروهای ب ‌یحس کننده‪98..........................................................................‬‬

‫دل پیچه و دردهای شکمی‪98......................................................................‬‬

‫اسهال‪99...........................................................................................‬‬

‫یبوست ‪100..........................................................................................‬‬

‫هموروئید (بواسیر) ‪101..............................................................................‬‬

‫سو هاضمه ‪102.....................................................................................‬‬

‫سنگ کیسه صفرا‪103..............................................................................‬‬

‫بیمار ‌یهای التهابی دستگاه گوارش ‪104............................................................‬‬

‫ضد التها ‌بهای سالیسیلاتی‪104...........................................................................‬‬

‫سرکوب کنند‌ههای سیستم ایمنی‪104.....................................................................‬‬

‫داروهای پروبیوتیک ‪105............................................................................‬‬

‫فصل ‪ :9‬داروهای سیستم عصبی ‪109.................................................‬‬

‫داروهای خوا ‌بآور و ضد اضطراب ‪110...............................................................‬‬

‫افسردگی ‪112........................................................................................‬‬

‫ضد افسردگ ‌یهای مهارکننده اختصاصی بازجذب سروتونین ‪SSRIs: Selective Serotonin Reuptake‬‬

‫‪113............................................................................................ Inhibitors‬‬

‫ضد افسردگ ‌یهای سه حلق ‌های (‪113.......................................................)TCAs‬‬

‫مهارکنند‌ههای مونوآمینواکسیداز (‪114................................................. )MAOIs‬‬

‫مهارکنند‌ههای بازجذب نوراپی نفرین و سروتونین (‪114................................... )SNRIs‬‬

ض‫د افسردگ ‌یهای متفرقه ‪115......................................................................‬‬

‫داروهای ضد صرع و تشنج ‪115.....................................................................‬‬

‫سردردهای میگرنی‪116..............................................................................‬‬

‫سایکوز (جنون) ‪117................................................................................‬‬

‫پارکینسون ‪118.....................................................................................‬‬

‫آلزایمر (فراموشی) ‪119...............................................................................‬‬

‫فصل ‪ :10‬داروهای چربی خون و قلب و عروق‪121......................................‬‬

‫داروهای موثر در کاهش چربی خون ‪123............................................................‬‬

‫استاتی ‌نها‪123.............................................................................................‬‬

‫رزی ‌نهای اسیدهای صفراوی‪123..........................................................................‬‬

‫مهار کنند‌ههای جذب کلسترول‪124......................................................................‬‬

‫فیبرا ‌تها‪124..............................................................................................‬‬

‫اسید چرب امگا ‪( ۳‬روغن ماهی)‪124.....................................................................‬‬

‫نیاسین (اسید نیکوتینیک)‪124...........................................................................‬‬

‫ال‪-‬کارنیتین ‪125..........................................................................................‬‬

‫داروهای قلبی عروقی ‪125..........................................................................‬‬

‫بیمار ‌یهای قلبی عروقی‪126..............................................................................‬‬

‫فشارخون بالا (هایپرتانسیون) ‪126........................................................................‬‬

‫دیورتی ‌کها ‪127.....................................................................................‬‬

‫بتابلاکرها ‪127.......................................................................................‬‬

‫مهار کنند‌ههای آنزیم مبدل آنژیوتانسین (‪128.............................................)ACEIs‬‬

‫مسدود کنند‌ههای گیرنده آنژیوتانسین ‪128...................................................... II‬‬

‫مسدود کنند‌ههای کانال کلسیم (‪129..................................................... )CCBs‬‬

‫داروهای آلفا بلاکر ‪130..............................................................................‬‬

‫آگونیس ‌تهای گیرنده آلفا دو مرکزی ‪130............................................................‬‬

‫گشاد کنند‌ههای سرخرگی‪130......................................................................‬‬

‫آنژین صدری‪131....................................................................................‬‬

‫آریتمی قلبی‪132....................................................................................‬‬

‫نارسایی احتقانی قلب ‪132..........................................................................‬‬

‫مشکلات انعقادی خون‪132.........................................................................‬‬

‫فصل ‪ :11‬داروهای غدد درون ریز‪135..................................................‬‬

‫غده درون ریز تیروئید ‪136..........................................................................‬‬

‫گواتر‪136...................................................................................................‬‬

‫پرکاری تیروئید‪136........................................................................................‬‬

‫کم کاری تیروئید‪137......................................................................................‬‬

‫غده درون ریز پاراتیروئید ‪139.......................................................................‬‬

‫داروهای پوکی استخوان‪139........................................................................‬‬

‫غده درون ریز هیپوفیز ‪140.........................................................................‬‬

‫بخش پسین هیپوفیز ‪140..................................................................................‬‬

‫هورمون وازوپرسین یا آنتی دیورتیک (‪141..................................................)ADH‬‬

‫هورمون اکسی توسین‪141..........................................................................‬‬

‫بخش پیشین هیپوفیز ‪141.................................................................................‬‬

‫هورمون تحری ‌ککننده غده فوق کلیوی‪142.........................................................‬‬

‫هورمون رشد یا سوماتوتروپین (‪142.......................................................... )GH‬‬

‫هورمون لوئینه کننده یا ‪ LH‬و محرک فولیکولی یا ‪143..................................... FSH‬‬

‫استروژن ‪143.......................................................................................‬‬

‫آگونیس ‌تها و آنتاکونیس ‌تهای استروژن‪144........................................................‬‬

‫پروژسترون ‪144.....................................................................................‬‬

‫داروهای مورد استفاده در درمان ناباروری ‪145......................................................‬‬

‫داروهای ضد بارداری (‪145.................................................................. )OCP‬‬

‫قرص ضد بارداری تک فازی ‪146..........................................................................‬‬

‫قر ‌ صهای ضد بارداری دو فازی ‪146......................................................................‬‬

‫قر ‌ صهای ضد بارداری سه فازی (تری فازیک) ‪146.......................................................‬‬

‫قرص ضد بارداری اورژانسی ‪148....................................................................‬‬

‫داروهای مورد استفاده در سقط و پیشگیری از آن‪148..............................................‬‬

‫هورمو ‌نهای آندروژن ‪148...........................................................................‬‬

‫داروهای آنتی آندروژن ‪149..........................................................................‬‬

‫داروهای رفع ناتوانی جنسی آقایان ‪149.............................................................‬‬

‫ساختار و عملکرد پانکراس ‪150.....................................................................‬‬

‫آنزی ‌مهای پانکراس ‪150.....................................................................................‬‬

‫هورمو ‌نهای غده لوزالمعده ‪150...........................................................................‬‬

‫دیابت ‪151..........................................................................................‬‬

‫انواع انسولین ‪152..................................................................................‬‬

‫اشکال مختلف انسولین ‪152..............................................................................‬‬

‫جدیدترین داروهای درمان دیابت ‪154...............................................................‬‬

‫نقرس‪154...........................................................................................‬‬

‫مشکلات کلیه و مجاری ادراری‪155.................................................................‬‬

‫احتباس ادراری‪155.......................................................................................‬‬

‫درمان احتباس ادراری‪156................................................................................‬‬

‫فصل ‪ :12‬داروهای پوستی و ضد جوش (آکنه) ‪157....................................‬‬

‫اپیدرم ‪157..........................................................................................‬‬

‫درم‪158.............................................................................................‬‬

‫بافت زیر جلدی یا هیپودرم ‪158.....................................................................‬‬

‫بیمار ‌یهای پوستی ‪158.............................................................................‬‬

‫درماتیت آتوپیک یا اگزما‪158........................................................................‬‬

‫سوختگی‪159.......................................................................................‬‬

‫سوختگی درجه ‪159...................................................................................... 1‬‬

‫سوختگی درجه ‪159......................................................................................2‬‬

‫سوختگی درجه ‪159..................................................................................... 3‬‬

‫شپش ‪160..........................................................................................‬‬

‫جرب یا گال ‪160....................................................................................‬‬

‫زگیل ‪161............................................................................................‬‬

‫داروهای ضد قارچ ‪161...............................................................................‬‬

‫پینه و میخچه ‪162..................................................................................‬‬

‫پسوریازیس ‪163.....................................................................................‬‬

‫جوش یا آکنه ‪164...................................................................................‬‬

‫نابع ‪167.............................................................................‬‬