امروزه با افزایش تخصص و درجه پیچیدگی در سازمان‌ها، مدیران همواره مواجه با اخذ تصمیم در رابطه با تخصیص منابع موجود بین فعالیت‌های بخش‌های مختلف آن به‌منظور دستیابی به بالاترین کارایی در مجموعه سازمان هستند.

تحقیق در عملیات است که به‌عنوان ابزاری علمی در مدیریت عملی سازمان‌ها جهت تصمیم‌گیری به‌کار گرفته می‌شود. از این‌رو آشنایی با تحقیق در عملیات به هر مدیر در سازمان مربوطه روش‌هایی را می‌آموزد که با بهره‌برداری از آن روش‌ها می‌تواند به نحو شایسته‌ای مفروضات تصمیم را به صورت کمی درآورده و از طریق مدل‌های تحقیق در عملیات بهترین تصمیم را بگیرند.

کتاب حاضر در ده فصل تنظیم شده است که به مباحثی باعنوان تاریخچه و سیر توسعه و تکامل تحقیق در عملیات، روش‌شناسی علمی تحقیق در عملیات، برنامه‌ریزی و کنترل پروژه، برنامه‌ریزی خطی، تحلیل حساسیت و برنامه‌ریزی پارامتری، مدل توزیع یا حمل و نقل، مدل واگذاری منابع، انبارگردانی و کنترل موجودی، تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی عدد صحیح می‌پردازد.

مباحث این کتاب با ذکر تاریخچه و سر توسعه و تکامل رشته تحقیق در عملیات در دوران قبل از جنگ دوم و بعد از آن در زمینه‌های مختلف مسائل نظامی، بازرگانی، آموزشی، دولتی و نیز تأسیس انجمن‌های تحقیق در عملیات در کشورهای مختلف جهان آغاز و با ارائه کاربرد تحقیق در عملیات در نظریه تصمیم‌گیری در شرایط عدم اطمینان، ریسک و تعارض به پایان می‌رسد.

کتاب حاضر با 366 صفحه و به‌قیمت 3500 تومان دراختیار مدیران، مهندسان و دست‌اندرکاران صنعت و پژوهش قرار دارد.

عنوان................................................................................................................. صفحه

پیشگفتار............................................................................................................. 9

فصل اول – تاریخچه و سیر توسعه و تکامل تحقیق در عملیات

تحقیق در عملیات از جنگ جهانی دوم به بعد.............................................................. 14

انجمن‌های تحقیق در عملیات.................................................................................. 21

فصل دوم – روش‌شناسی علمی تحقیق در عملیات

اجزاء روش‌شناسی تحقیق در عملیات....................................................................... 24

شناخت و بیان مشکل............................................................................................ 24

تعیین هدف و ارائه طرح مقدماتی جهت بررسی مشکل................................................. 26

جمع‌آوری و ثبت اطلاعات......................................................................................... 27

ارائه مدل و راه‌حلهای پیشنهادی............................................................................... 28

مدل‌ها................................................................................................................. 29

ارزشیابی مدل‌ها و یا پیشنهادها و ارائه بهترین آن........................................................ 30

اجرا و اداره طرح پیشنهادی...................................................................................... 31

نظارت بر اجرای طرح پیشنهادی و ارزیابی نتایج حاصل................................................... 33

بررسی یک افته..................................................................................................... 34

فصل سوم – برنامه‌ریزی و کنترل پروژه

پرت و سی‌پی‌ام.................................................................................................... 37

تعاریف................................................................................................................. 38

زیربنای روشهای پرت و سی‌پی‌ام............................................................................. 40

اطلاعات لازم جهت طراحی شبکه............................................................................. 41

نکات قابل توجه در طرح و تدوین شبکه فعالیتها............................................................ 42

تمرین ترسیم شبکه............................................................................................... 43

فعالیت بی‌زمان..................................................................................................... 45

موازنه زمان و هزینه................................................................................................ 48

زمان شناور........................................................................................................... 55

محدودیتهای منابع و زمان انجام فعالیتها و رابطه آن با زمان شناور فعالیتها......................... 56

تعیین درصد خطای برآورد زمانی کل پروژه در نظام پرت................................................... 59

رابطه زمان و هزینه تسریع یک طرح........................................................................... 64

محاسبه هزینه مربوط به تسریع فعالیتها..................................................................... 65

سایر روشهای برنامه‌ریزی و کنترل طرح....................................................................... 68

تمرینات................................................................................................................ 70

فصل چهارم – برنامه‌ریزی خطی

مدل‌سازی برنامه‌ریزی خطی.................................................................................... 79

روشهای حل مسائل برنامه‌ریزی خطی....................................................................... 90

روش ترسیمی...................................................................................................... 91

حساسیت مسئله برنامه‌ریزی خطی......................................................................... 96

روش سیمپلکس................................................................................................... 98

روش M بزرگ در حل مسائل برنامه‌ریزی خطی............................................................. 105

مدل با محدودیتهای مختلف...................................................................................... 109

روش دومرحله‌ای در حل مسائل برنامه‌ریزی خطی........................................................ 124

موارد خاص مدلهای برنامه‌ریزی خطی........................................................................ 127

نکاتی پیرامون برنامه‌ریزی خطی............................................................................... 135

تمرینات................................................................................................................ 137

فصل پنجم – تحلیل حساسیت و برنامه‌ریزی پارامتری

بخش اول – تجزیه و تحلیل حساسیت به‌صورت ترسیمی............................................... 149

بخش دوم – تجزیه و تحلیل حساسیت با استفاده از جدول سیمپلکس............................. 158

بخش سوم – برنامه‌ریزی پارامتری............................................................................. 173

فصل ششم – مدل توزیع یا حمل و نقل

روش گوشه شمال غربی......................................................................................... 203

روش تقریبی و گل.................................................................................................. 214

موقعیتی که مقدار کل تقاضا بزرگتر از مقدار کل عرضه است............................................ 219

حالت انحطاط........................................................................................................ 221

مدل حمل و نقل غیرمستقیم................................................................................... 224

انواع دیگر مسائل حمل و نقل................................................................................... 227

تمرینات................................................................................................................ 231

فصل هفتم – مدل واگذاری منابع

استفاده از مدلهای حمل و نقل در حل مسائل واگذاری.................................................. 238

مدل واگذاری منابع................................................................................................. 239

خلاصه روش واگذاری............................................................................................... 244

روش شمارش....................................................................................................... 245

روش شاخه و محدود کردن....................................................................................... 247

حالات خاص.......................................................................................................... 251

نکاتی در رابطه با مدل واگذاری منابع.......................................................................... 252

تمرینات................................................................................................................ 253

فصل هشتم – انبارگردانی و کنترل موجودی

معایب پایین بودن سطح موجودی.............................................................................. 258

معایب موجودی سطح بالا........................................................................................ 259

مسائل و مشکلات کنترل موجودی............................................................................. 260

روشهای علمی کنترل موجودی................................................................................. 261

سطح مناسب جهت تجدید سفارش.......................................................................... 262

تعیین مقدار حداقل برای موجودی.............................................................................. 263

تعیین مقدار حداکثر واحد برای موجودی...................................................................... 263

فاصله زمانی بین تاریخ سفارش و تاریخ تحویل کالا....................................................... 263

عدم موجودی کالا.................................................................................................. 267

طبقه‌بندی اقلام موجودی و تجزیه و تحلیل منحنی ABCو................................................ 268

مقدار اقتصادی سفارش.......................................................................................... 269

محاسبه ارزش اقتصادی سفارش.............................................................................. 276

محاسبه (o) وقتی کالای سفارش شده فوراً تحویل نشود.............................................. 276

سفارش دسته‌جمعی............................................................................................. 278

تأثیر کاهش قیمت در خریدهای کلی.......................................................................... 279

انتخاب مناسبترین پیشنهاد تخفیف........................................................................... 283

تمرینات................................................................................................................ 285

فصل نهم – تصمیم‌گیری

عواملی که تصمیم‌گیرنده تحت شرایط عدم اطمینان با آنها مواجه است............................ 290

تئوری بازیها.......................................................................................................... 303

بازی دونفره با مجموع صفر....................................................................................... 304

استراتژی مخلوط.................................................................................................... 308

روش ترسیمی در حل مسائل تئوری بازیها.................................................................. 311

روش سیمپلکس در حل مسائل تئوری بازیها............................................................... 313

شجره تصمیم‌گیری................................................................................................. 317

تجزیه و تحلیل مسئله............................................................................................. 324

تمرینات................................................................................................................ 328

فصل دهم – برنانه‌ریزی عدد صحیح

خلاصه مراحل روش گوموری..................................................................................... 339

تمرینات................................................................................................................ 349

پیوست................................................................................................................ 353

تمرینات فصل چهارم............................................................................................... 353

تمرینات فصل پنجم................................................................................................. 360

تمرینات فصل ششم و هفتم.................................................................................... 362

منابع................................................................................................................... 365