اصول اصلاح نباتات
نویسنده:
دكتر محمد فارسي - دكتر عبدالرضا باقري
مترجم:
سال نشر:
1388
صفحه:
368
نوبت چاپ:
8

اهميت علم اصلاح نباتات و نقش آن در افزايش عملكرد محصولات زراعي بر هيچكس پوشيده نيست. براي افزايش عملكرد محصولات زراعي از طريق واريته هاي پرمحصول، بايد سطح علمي محققين را افزايش داد. يكي از راههاي فائق آمدن بر اين هدف انتشار مطالب علمي در زمينه اصلاح نباتات و علوم وابسته به آن مي باشد تا محققين با استفاده از اصول و قواعد علمي به دستور رزي ژنتيكي گياهان بپردازند.

كتاب حاضر در 22 فصل به مباحثي از جمله اهداف اصلاح نباتات، توليد مثل در گياهان، مبدأ و تكامل گياهان، ژنتيك كمي، فراواني ژني و ژنوتيپي، وراثت پذيري، هتروزيس، اصلاح گياهان دگر بارور، اصلاح به روش جهش، اصلاح براي مقاومت به آفات و بيماري ها و مهندسي ژنتيك و بيوتكنولوژي و تنوع زيستي كشاورزي مي پردازد.ژ

كتاب «اصول اصلاح نباتات» در 368 صفحه و به قيمت 45 هزار ريال در اختيار دانشجويان قرار دارد.

فصل 1 – تعريف و تاريخچه اصلاح نباتات........................................................................ 11

تعريف.................................................................................................................. 11

تاريخچه اصلاح نباتات.............................................................................................. 12

عوامل موثر در انتخاب استراتژي اصلاحي.................................................................... 14

 

فصل 2- اهداف اصلاح نباتات................................................................................ 20

افزايش عملكرد...................................................................................................... 20

توسعه حوزه كشت................................................................................................ 21

ماشيني كردن برداشت........................................................................................... 22

مقاومت به امراض و آفات......................................................................................... 22

بهبود كيفيت محصول.............................................................................................. 23

توليد نباتات جديد................................................................................................... 24

علوم وابسته به اصلاح نبات..................................................................................... 24

 

فصل 3- توليد مثل در گياهان................................................................................ 26

انواع توليد مثل...................................................................................................... 27

انواع گلها............................................................................................................. 28

گرده افشاني و باروي (لقاح)..................................................................................... 30

خودگرده افشاني و دگرگرده افشاني.......................................................................... 36

استفاده از خود ناسازگاري در اصلاح نباتات................................................................. 43

نرعقيمي............................................................................................................. 45

استفاده از مواد شيميايي آپوميكسي در اصلاح نباتات.................................................. 50

آپوميكسي........................................................................................................... 51

موارد استعمال آپوميكسي در اصلاح نباتات................................................................. 52

 

فصل 4- مبدأ و تكامل گياهان............................................................................... 54

خاستگاه احتمالي گياهان....................................................................................... 55

هدف از مطالعه خاستگاه و مراكز تنوع گياهي.............................................................. 56

هدف از مطالعه تكامل گياهان................................................................................... 58

فرسايش ژنتيكي در گياهان..................................................................................... 64

مراكز بين المللي نگهداري منابع ژنتيكي.................................................................... 68

 

 

فصل 5 – ژنتيك كمي.......................................................................................... 70

چرا بعضي صفات داراي فنوتيپ پيوسته هستند........................................................... 71

نمونه و جمعيت..................................................................................................... 73

توزيع................................................................................................................... 74

ميانگين............................................................................................................... 74

رگرسيون.............................................................................................................. 82

تجزيه واريانس....................................................................................................... 84

 

فصل 6 – فراواني ژني و ژنوتيپي......................................................................... 85

فراوانيهاي ژني...................................................................................................... 85

 

فصل 7- وراثت پذيري.......................................................................................... 95

اثرات متقابل بين آلل ها.......................................................................................... 95

تعيين تعداد ژنهاي كنترل كننده صفات كمي................................................................. 98

توارث كمي........................................................................................................... 99

فرضيه چندژني براي توارث كمي............................................................................... 101

نحوه محاسبه وراثت پذيري...................................................................................... 104

برآورد ميانگين نسلها و اجزاي واريانس ژنتيكي............................................................. 109

 

فصل8 – اصلاح گياهان خودبارور با استفاده از معرفي........................................... 115

وارد كردن مواد گياهي خارجي.................................................................................. 116

گزينش بدون دورگ گيري.......................................................................................... 119

روش گزينش لينه هاي خالص................................................................................... 125

 

فصل 9 – اصلاح گياهان خودباور با استفاده از........................................................ 128

روش شجره اي...................................................................................................... 134

روش بالك يا مخلوط................................................................................................ 138

روش بالك تك بذري يا مخلوط تك بذري (وراثت تك بذري)................................................ 142

روش گزينش لينه هاي حاصل از f2 و.......................................................................... 144

روش دابل هاپلوئيدي.............................................................................................. 146

تلاقيهاي چند گانه.................................................................................................. 148

توليد واريته هاي هيبريد.......................................................................................... 149

تلاقي برگشتي..................................................................................................... 149

آسيب پذيري ژنتيكي.............................................................................................. 156

 

فصل10 – هتروزيس............................................................................................ 160

اندازه گير هتروزيس................................................................................................ 161

خويش آميزي يا اينبريدينگ...................................................................................... 167

تاپ كراس............................................................................................................. 169

پلي كراس............................................................................................................ 170

تلاقي داي آلل....................................................................................................... 171

 

 

فصل 12 توليد بذر هيبريد در گياهان دگربارور......................................................... 173

تكنيك توليد بذر هيبريد............................................................................................ 174

روشهاي اصلاحي بهره برداري از هتروزيس.................................................................. 175

انواع هيبريد.......................................................................................................... 175

 

فصل 13 اصلاح گياهان دگر بارور........................................................................... 185

ساختار ژنتيكي گياهان دگر بارور............................................................................... 185

موارد كاربرد انتخاب توده اي...................................................................................... 188

تكنيكهاي انتخاب دوره اي........................................................................................ 192

مراحل انتخاب دوره اي............................................................................................. 194

انواع انتخاب دوره اي............................................................................................... 195

 

فصل 14 – اصلاح به روش جهش......................................................................... 205

انواع جهش........................................................................................................... 206

منشأ موتاسيون (جهش)........................................................................................ 207

عوامل به وجود آورنده جهش..................................................................................... 207

روش كاربرد عوامل جهش زا..................................................................................... 211

زمان و نحوه كاشت بذوري كه تحت تأثير موتاژن قرار گرفته اند.......................................... 212

اصلاح گياهان با استفاده از جهش............................................................................. 213

نامگذاري نسلهاي موتاسيون................................................................................... 213

اندازه جمعيت M1 و................................................................................................ 215

جمعيت M2 و نسلهاي بعدي.................................................................................... 215

نمونه هايي از كارهاي اصلاحي انجام شده توسط جهش............................................... 216

 

فصل 15 – اصلاح به روش تغيير در كروموزوم ....................................................... 217

تعريف.................................................................................................................. 217

يوپلوئيدي............................................................................................................. 218

پلي پلوئيدها........................................................................................................ 223

اثرات پلي پلوئيدي................................................................................................. 223

آنيوپلوئيدي........................................................................................................... 226

آنيوپلوئيدي........................................................................................................... 227

راههاي استفاده از يوپلوئيدها و آنيوپلوئيدها................................................................ 231

 

فصل 16 – كشت بافت و سلول گياهي و كاربرد آن............................................... 240

كشت بافت و سلول گياهي..................................................................................... 241

تكثير كلون............................................................................................................ 244

تكثير گياهان عاري از ويروس و بيماريهاي ديگر.............................................................. 245

حفاظت و تبادل بين المللي ژرم پلاسم...................................................................... 246

كشت جنين.......................................................................................................... 247

كشت تخمك......................................................................................................... 248

گرده افشاني و باروري در محيط غذايي مصنوعي (در درون لوله آزمايش)........................... 248

كشت بساك و توليد گياهان هاپلوئيد......................................................................... 249

كشت بساك......................................................................................................... 249

تغييرات ژنتيكي حاصل از كشت بافت......................................................................... 253

 

فصل 17- اصلاح براي مقاومت به آفات و بيماريها................................................... 257

تعريف و تاريخچه.................................................................................................... 257

زوال مقاومت......................................................................................................... 259

اصلاح كنندگان نبات بر عليه طبيعت........................................................................... 259

تقسيم بندي مقاومت............................................................................................. 260

ژنتيك اثر متقابل ميزبان – پاتوژن............................................................................... 263

اصلاح براي مقاومت به بيماري.................................................................................. 264

جدا سازي مقاومت................................................................................................ 264

استفاده از ژنهاي مقاوم.......................................................................................... 266

اصلاح براي آفات .................................................................................................... 267

روش جداسازي..................................................................................................... 268

روش جداسازي..................................................................................................... 268

روش اصلاح........................................................................................................... 269

 

فصل 18- مهندسي ژنتيك................................................................................... 270

ساختمان و تكثيرDNA و........................................................................................... 271

آنزيم هاي محدود كننده........................................................................................... 272

 DNA نو تركيب...................................................................................................... 274

مهندسي ژنتيك در گياهان....................................................................................... 276

استحصال ژن........................................................................................................ 277

روشهاي تكثير يك ژن.............................................................................................. 277

كلون كردن............................................................................................................ 277

دستگاه چرخه حرارتي............................................................................................ 278

روش انجام PCR و.................................................................................................. 280

الكتروفورز............................................................................................................. 281

 

فصل 19 تكنيك هاي انتقال ژن (DNA و) به سلول هاي گياهي............................... 283

انتقال ژن توسط ناقل.............................................................................................. 283

انتقال ژن توسط آگروباكتريوم.................................................................................... 284

استفاده از ويروس ها به عنوان ناقل........................................................................... 287

انتقال DNA به طور مستقيم..................................................................................... 287

روش هاي فيزيكي انتقال ژن.................................................................................... 288

الكتروپوراسيون...................................................................................................... 288

بمباران ذره اي يا بيوليستيك.................................................................................... 289

درشت تزريقي...................................................................................................... 291

ريز تزريقي............................................................................................................ 291

انتقال ژن از طريق دانه گرده..................................................................................... 291

روش هاي انتقال شيميايي ژن................................................................................. 292

انتقال ژن با استفاده از PEG .................................................................................... 292

روش غوطه ور كردن گل........................................................................................... 293

مزيت هاي انتقال مستقيم ژن.................................................................................. 293

معايب انتقال مستقيم ........................................................................................... 293

وضعيت و بيان ژن هاي منتقل شده........................................................................... 293

 

فصل 20 نشانگرهاي مولكولي و گزينش به كمك نشانگر....................................... 295

نشانگرهاي مورفولوژيكي........................................................................................ 295

نشانگرهاي مولكولي.............................................................................................. 297

گزينش به كمك نشانگر يا MAS  و.............................................................................. 308

 

فصل 21 گياهان تراريخت..................................................................................... 313

مقاومت به آفات..................................................................................................... 313

سيكمااندوتوكسين................................................................................................. 313

مقاومت به بيماريها................................................................................................ 316

مقاومت به علف كش.............................................................................................. 316

افزايش كيفيت محصولات زراعي................................................................................ 316

توليد گياهان زراعي با ارزش تغذيه زياد....................................................................... 317

تثبيت نيتروژن........................................................................................................ 318

تأخير در رسيدگي گوجه فرنگي................................................................................. 318

مقاومت به سرما، خشكي و شوري.......................................................................... 319

تحمل به آلومينيم................................................................................................... 320

 

 

فصل 22 بيوتكنولوژي و تنوع زيستي كشاورزي..................................................... 321

نقش بيوتكنولوژي در آينده كشاورزي ايران................................................................... 324

جنبه هاي ايمني و اخلاقي توليدات بيوتكنولوژي.......................................................... 327

 

اصطلاحات............................................................................................................ 330

پرسشهاي چهارگزينه اي......................................................................................... 342

منابع................................................................................................................... 367

 

دسته بندی موضوعی موضوع فرعی
كشاورزي و منابع طبیعی کشاورزی

تمامی حقوق این سایت برای سازمان ترویج مطالعه و نشر جهاد دانشگاهی محفوظ است. نقل مطالب با ذکر منبع بلامانع است.
Copyright ©2024 Iranian Students Booking Agency. All rights reserved