عنوان                                                                                                      صفحه

فصل 1: تعریف و تاریخچه اصلاح نباتات............................................................. 11

تعریف.............................................................................................................. 11

تاریخچه اصلاح نباتات......................................................................................... 12

عوامل موثر در انتخاب استراتژِ اصلاحی.................................................................. 14

فصل 2: اهداف اصلاح نباتات............................................................................ 20

افزایش عملکرد ................................................................................................ 20

توسعه حوزه کشت............................................................................................ 21

ماشینی کردن برداشت...................................................................................... 22

مقاومت به امراض و آفات..................................................................................... 22

بهبود کیفیت محصول.......................................................................................... 23

تولید نباتات جدید.............................................................................................. 24

علوم وابسته به اصلاح نبات................................................................................. 24

فصل 3: تولید مثل در گیاهان........................................................................... 26

انواع تولید مثل.................................................................................................. 27

انواع گلها......................................................................................................... 28

گرده افشانی و باروری (لقاح)............................................................................... 30

خودگرده افشانی و دگر گرده افشانی..................................................................... 36

استفاده از خودناسازگاری در اصلاح نباتات.............................................................. 43

نرعقیمی......................................................................................................... 45

استفاده از مواد شیمیایی جهت کشتن گامتهای نر.................................................. 50

آپومیسی........................................................................................................ 51

موارد استعمال آپومیکسی در اصلاح نباتات............................................................. 52

فصل 4:مبدا وتکامل گیاهان............................................................................. 55

خاستگاه احتمالی گیاهان .................................................................................. 56

هدف از مطالعه خاستگاه و مراکز تنوع گیاهی.......................................................... 57

هدف از مطالعه تکامل گیاهان.............................................................................. 59

فرسایش ژنتیکی در گیاهان................................................................................. 65

مراکز بین المللی نگهداری منابع ژنتیکی................................................................ 69

فصل 5: ژنتیک کمی....................................................................................... 71

چرا بعضی صفات دارای فنوتیپ پیوسته هستند....................................................... 72

نمونه و جمعیت................................................................................................. 74

توزیع............................................................................................................... 75

میانگین........................................................................................................... 75

واریانس و انحراف معیار....................................................................................... 77

همبستگی...................................................................................................... 80

رگرسیون......................................................................................................... 83

تجزیه واریانس................................................................................................... 85

فصل 6: فراوانی و ژنوتیپی.............................................................................. 86

فراوانیهای ژنی.................................................................................................. 86

فصل 7: وراثت پذیری...................................................................................... 96

اثرات متقابل بین آلل ها...................................................................................... 96

تعیین تعداد ژنهای کنترل کننده صفات کمی............................................................ 99

توارث کمی...................................................................................................... 100

فرضیه چندژنی برای توارث کمی........................................................................... 102

نحوه محاسبه وراثت پذیری.................................................................................. 105

برآورد میانگین نسلها و اجزای واریانس ژنتیکی........................................................ 109

فصل 8: اصلاح گیاهان خودبارور با استفاده از معرفی....................................... 115

و گزینش بدون دورگ گیری................................................................................... 115

وارد کردن مواد گیاهی خارجی............................................................................. 116

گزینش بدون دورگ گیری..................................................................................... 119

روش گزینش لینه های خالص.............................................................................. 125

فصل 9: اصلاح گیاهان خودبارور با استفاده از .................................................. 128

روشهای گزینش بعد از دورگ گیری........................................................................ 128

روش شجره ای ................................................................................................ 134

روش بالک یا مخلوط........................................................................................... 138

روش بالک تک بذر ی یا مخلوط تک بذری (وراثت تک بذری)........................................ 142

روش گزینش لینه های حاصل از F₂  ...................................................................... 144

روش دابل هاپلوئیدی.......................................................................................... 146

تلاقیهای چندگانه............................................................................................... 148

تولید واریته های هیبرید...................................................................................... 149

تلاقی برگشتی................................................................................................. 149

آسیب پذیری ژنتیکی.......................................................................................... 156

فصل 10: هتروزیس........................................................................................ 160

اندازه گیری هتروزیس......................................................................................... 161

فصل 11: انواع تلاقیها در گیاهان دگربارور......................................................... 167

خویش آمیزی یا اینبریدینگ.................................................................................. 167

تاپ کراس........................................................................................................ 169

پلی کراس....................................................................................................... 170

تلاقی دای آلل................................................................................................... 171

فصل 12: تولید بذر هیبرید در گیاهان دگربارور.................................................... 173

تکنیک تولید بذر هیبرید....................................................................................... 174

روشهای اصلاحی بهره برداری از هتروزیس.............................................................. 175

انواع هیبرید...................................................................................................... 175

فصل 13: اصلاح گیاهان دگربارور...................................................................... 185

ساختار ژنتیکی گیاهان دگربارور........................................................................... 185

موارد کاربرد انتخاب توده ای ................................................................................ 188

تکنیکهای انتخاب دوره ای ................................................................................... 192

مراحل انتخاب دوره ای ....................................................................................... 194

انواع انتخاب دوره ای ......................................................................................... 195

فصل 14: اصلاح به روش جهش ...................................................................... 204

انواع جهش...................................................................................................... 205

منشا موتاسیون (جهش).................................................................................... 206

عوامل به وجود آورنده جهش................................................................................ 206

روش کاربرد عوامل جهش زا................................................................................. 210

زمان و نحوه کاشت بذوری که تحت تثیر موتاژن قرار گرفته اند...................................... 211

اصلاح گیاهان با استفاده از جهش........................................................................ 212

نامگذاری نسلهای موتاسیون............................................................................... 213

اندازه جمعیت M₁  ............................................................................................. 214

جمعیت M₂ و نسلهای بعدی................................................................................ 214

نمونه هایی از کارهای اصلاحی انجام شده توسط جهش.......................................... 215

فصل 15: اصلاح به روش تغییر در کروموزوم..................................................... 216

تعریف.............................................................................................................. 216

یوپلوئیدی........................................................................................................ 217

پلی پلوئیدها.................................................................................................... 222

اثرات پلی پلوئیدی............................................................................................. 225

آنیوپلوئیدی...................................................................................................... 226

راههای استفاده از یوپلوئیدها و آنیوپلوئیدها........................................................... 230

فصل 16: کشت بافت و سلول گیاهی و  کاربرد آن............................................ 239

در اصلاح نباتات................................................................................................. 239

کشت بافت و سلول گیاهی................................................................................. 240

تکثیر کلون....................................................................................................... 243

تکثیر گیاهان عاری از ویروس و بیماریهای دیگر......................................................... 244

حفاظت و تبادل بین المللی رژیم پلاسم................................................................ 245

کشت جنین..................................................................................................... 246

کشت تخمک.................................................................................................... 247

گرده افشانی و باروری در محیط غذایی مصنوعی (در درون لوله آزمایش)...................... 247

کشت بساک و تولید گیاهان هاپلوئید.................................................................... 248

کشت بساک.................................................................................................... 248

تغییرات ژنتیکی حاصل از کشت بافت..................................................................... 252

دورگ گیری سلولهای سوماتیکی......................................................................... 255

فصل 17: اصلاح برای مقاومت به آفات و بیماریها.............................................. 257

تعریف و تاریخچه ............................................................................................... 257

زوال مقاومت..................................................................................................... 259

اصلاح کندگان نبات بر علیه طبیعت........................................................................ 259

تقسیم بندی مقاومت........................................................................................ 260

ژنتیک اثر متقابل میزبان-پاتوژن............................................................................. 263

اصلاح برای مقاومت به بیماری.............................................................................. 264

جداسازی مقاومت............................................................................................. 264

استفاده از ژنهای مقاوم...................................................................................... 266

اصلاح برای آفات................................................................................................ 267

روش جداسازی................................................................................................. 268

روش اصلاح...................................................................................................... 269

فصل 18: مهندسی ژنتیک............................................................................... 270

مهندسی ژنتیک............................................................................................... 271

استحاله در یوکاریتوها........................................................................................ 277

استخراج ژن..................................................................................................... 280

کاربرد مهندسی ژنتیک در گیاهان زراعی............................................................... 281

تکنیکهای انتقال ژن (DNA)به سلولهای گیاهی........................................................ 282

روشهای انتقال ژن............................................................................................. 282

استفاده از ویروسها به عنوان ناقل......................................................................... 286

انتقال DNAبه طور مستقیم یا بدون استفاده از ناقل................................................. 288

وضعیت و بیان ژنهای منتقل شده.......................................................................... 296

ژنهای مورد علاقه برای انتقال .............................................................................. 297

فصل 19:واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR)و...................................................... 301

روش انجام PCR................................................................................................ 302

فصل 20:نشانگرهای مولکولی و گزینش به کمک نشانگر.................................. 307

نشانگرهای مورفولوژیکی.................................................................................... 308

نشانگرهای بیوشیمیایی.................................................................................... 308

نشانگرهای مولکولی......................................................................................... 308

تکنیکهای مبتنی بر PCR..................................................................................... 315

PCRهدفمند وتعیین توالی................................................................................... 323

گزینش به کمک نشانگر یا MAS............................................................................ 324

فصل 21: بیوتکنولوژی و تنوع زیستی کشاورزی............................................... 329

نقش بیوتکنولوژی در آینده کشاورزان ا یران............................................................. 332

جنبه های ایمنی و اخلاقی  تولیدات بیوتکنولوژی..................................................... 335

جنبه های ایمنی و اخلاقی تولیدات بیوتکنولوژی...................................................... 335

اصلاحات.......................................................................................................... 338

سوالهای چهارگزینه ای ...................................................................................... 350

منابع.............................................................................................................. 375