نيروي انساني هر جامعه، نقش تعيين كننده اي در سرنوشت آن كشور دارند. از آن جا كه ايـران، كشـور جـواني است و سال های نوجوانی مرحله مهم و برجسته رشد و تکامل اجتماعی و روانی فرد به شمار می رود، نوجوانان به دلیل تغییرات پیچیده و سریعی که در این دوره از زندگی تجربه می کنند، در مقابل اختلال های رفتاری و نابهنجاری های روانی آسیبپ پذیری بیشتری دارند و از آن جایی که طبق نظر اریکسون مهم ترین هدف این دوره، رشد یک هویت شخصي  است، احتمال تاثیرپذیري شدید فرد از همسالان و دوستان برای دستیابی به هویت و حل بحران مرتبط با آن افزایش می یابد.

نوجوانی یکی از چالش برانگیزترین، تنش‌زاترین، جذاب‌‌ترین و درعین حال مشکل‌سازترین دوران زندگی هم برای نوجوانان، هم برای والدین و هم معلمان و متخصصان است. نوجوانی یک دوره‌ی انتقالی از وابستگی دوران کودکی به استقلال و مسئولیت پذیری دوران جوانی و بزرگسالی است و منجر به تجدید ساختار شخصیت فرد می‌گردد. در این دوره، نوجوان با دو مسئله اساسی درگیر است: یکی بازنگری و بازسازی ارتباط با والدین، بزرگسالان و جامعه و دیگری بازشناسی و بازسازی خود به عنوان یک فرد مستقل. یکی از ‌مهم‌ترین جنبه‌های این تغییر دستیابی به یک مفهوم منسجم و پایدار از خود و شکل گیری هویت  است.

دستیابی به هدف های مهم پرورشی با وجود آشفتگی هویت امری مشکل و غیرممکن است. از سوی دیگر اثر قابل توجهی در سازگاری آتی آنان در نقش های شغلی و خانوادگی خواهد داشت. به همین جهت شناسایی عواملی که می تواند بر بحران هویت به عنوان مهم ترین نشانه سلامت روان تأثیرگذار باشد، حائز اهمیت است.

بنابراین با توجه به اهمیت دوره سرنوشت ساز نوجوانی و همچنین اهمیت هویت یابی در این دوران و تاثیر هوش معنوی و اخلاقی برتداوم زندگی اجتماعی، این کتاب به بررسی موضوع پرداخته و عوامل احتمالی تاثیرگذار بر هویت و حل بحران هویت را بررسی کرده تا با شناخت این عوامل، مخاطبان بتوانند به رشد موثر و سالم یکی از ‌مهم‌ترین دوران زندگی یعنی نوجوانی کمک کنند.

مطالب مهم این کتاب در حوزه های تعلیم تربیت، هویت( تعریف هویت و انواع هویت)، هویت ملی( تعاریف هویت ملی، مؤلفه‌های دو مدل اصلی هویت ملی، عناصر تشـکیل دهنـده‌ هویت ملی)، هویت دینی( معنویت، تعاریف هویت دینی از دیدگاه‌های مختلف، مؤلفه‌های هویت دینی، انواع هویت دینی، آثار هویت دینی، عوامل مؤثر بر هویت دینی، موانع دست یابی به هویت دینی، بحران هویت دینی)، هوش( تعریف هوش از دیدگاه‌های مختلف، هوش‌های چند گانه)، هوش معنوی( تعاریف هوش معنوی و تاریخچه‌ی آن، معنویت، مؤلفه‌های هوش معنوی، مؤلفه‌های هوش معنوی از منظر قرآن و اسلام، تعاریف هوش معنوی از دیدگاه‌های مختلف، رشد هوش معنوی، خصوصیات هوش معنوی) و هوش اخلاقی ( تعاریف هوش اخلاقی از دیدگاه‌های مختلف، ابعاد هوش اخلاقی، اصول عملی هوش اخلاقی، مبانی نظری مؤلفه‌های هوش اخلاقی از دیدگاه اسلام) تدوی گردیده است.

  پیش‌گفتار/5

مقدمه/13

فصل اول: تعلیم و تربیت /17

فصل دوم: هویت/33

فصل سوم: هویت ملی/43

فصل چهارم: هویت دینی /53

فصل پنجم: هوش/67

فصل ششم: هوش معنوی/81

فصل هفتم: هوش اخلاقی/113

منابع /140