در دنیایی که به سرعت در حال تغییر است، هوش مصنوعی (AI) به عنوان یک نیروی محرکه در تحول آموزش عالی ظهور کرده است. ترجمه این کتاب"هوش مصنوعی مولد در آموزش عالی" نوشته ﺳﯿﺴﯿﻠﯿﺎ ﮐﺎ ﯾﻮﮎ ﭼﺎﻥ و ﺗﺎﻡﮐﻮﻟﻮﺗﻮن فرصتی است تا به بررسی جایگاه و اثرات هوش مصنوعی در عرصه آموزش عالی بپردازیم. به عنوان مترجمین این اثر، شاهد اثرات عمیق هوش مصنوعی بر روش‌های یادگیری و تدریس بوده ‌ایم. آموزش عالی به عنوان پایه و اساس تولید دانش و نوآوری، همواره به دنبال راه‌های نوین برای افزایش کارایی و دسترس ‌پذیری است. هوش مصنوعی با قابلیت‌های خود در دسترسی به داده‌ها، تحلیل پیچیدگی‌ها و ارائه راهکارهای شخصی‌سازی شده، امکانات جدید و بی‌سابقه‌ای را در اختیار اساتید و دانشجویان قرار داده است.

مزایای هوش مصنوعی در آموزش عالی شامل افزایش کارایی و دقت در ارزیابی‌ها، فراهم آوردن تجارب یادگیری فردی و همچنین تسهیل دسترسی به منابع آموزشی است. با این حال، استفاده از AI در آموزش عالی نباید بدون تأمل و بررسی انجام شود. مسائل اخلاقی مانند تأثیر AI بر شغل‌های آموزشی و حفظ حقوق و حریم خصوصی دانشجویان باید با دقت فراوان مورد توجه قرار گیرند. علاوه بر این، باید به نابرابری‌های ناشی از دسترسی نامتعادل به فناوری در مناطق مختلف جامعه توجه داشت و هیچگاه نباید فراموش کنیم که هوش مصنوعی هرگز جایگزین انسان نخواهد بود بلکه به عنوان دستیاری کنار او خواهد بود و ما حدس می زنیم که هوش مصنوعی نمی تواند آینده را بهتر از انسانها پیش بینی کند. در نتیجه، لازم است که ساختار آموزش عالی با نگاه به آینده، خود را با این فناوری جدید وفق داده و راهکارهای نوآورانه‌ای را برای بهبود فرآیندهای یادگیری ارائه دهد. 

در این کتاب، ما شاهد بررسی‌های عمیقی از نقش هوش در تغییر پارادایم ‌های آموزشی، از جمله توانایی‌های آن در ارائه راهکارهای متنوع و خلاقانه برای مشکلات آموزش سنتی هستیم. هوش مصنوعی مولد، با قابلیت‌هایی چون یادگیری عمیق و پردازش زبان طبیعی، قادر است تجربه‌های یادگیری شخصی‌سازی شده‌ای را فراهم آورد که به طور مستقیم با نیازها و سبک‌های یادگیری دانشجویان همخوانی دارد.

این کتاب تلاش دارد تا چشم ‌اندازی از فرصت‌ها و چالش‌های پیش روی هوش مصنوعی در آموزش عالی را ارائه دهد و به خوانندگان کمک کند تا درک بهتری از پتانسیل و محدودیت‌های این فناوری داشته باشند. امید است که این کتاب بتواند گامی مؤثر در جهت پیشبرد دانش و فهم ما از هوش مصنوعی در عرصه آموزش عالی باشد.

فهرست مطالب

مقدمه مترجمین 1

دیدگاه اساتید در باره این کتاب 2

ﻫﻮﺵ ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ ﻣﻮﻟﺪ ﺩﺭآموﺯﺵ ﻋﺎﻟﯽ 4

ﺑﯿﻮﮔﺮﺍﻓﯽ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﻩ 5

ﭘﯿﺶگفتار 6

قدردانی ها 9

ﺧﻼﺻﻪﺍﯼ ﮐﻮﺗﺎﻩ ﺍﺯ ﻫﺮ ﻓﺼﻞ 11

فصل اول 15

1. ﻣﻘﺪﻣﻪﺍﯼ ﺑﺮ ﻫﻮﺵ ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ ﺩﺭ آموﺯﺵﻋﺎﻟﯽ 17

1.1 ﻣﻘﺪﻣﻪ 17

1.2 ﻫﻮﺵ ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ (AI) 17

1.3 کلان داده ﻭ ﺍﯾﻨﺘﺮﻧﺖ ﺍﺷﯿﺎ (IoT) 20

1.4 ﻫﻮﺵ ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ ﻣﻮﻟﺪ (GenAI) 28

1.5  ChatGPT نقطه عطف ﺩر آﻣﻮﺯﺵ 33

1.6 ﻧﮕﺮﺍﻧﯽ ﻫﺎ ﻭ ﭼﺎﻟﺶ ﻫﺎﯼ ﻫﻮﺵ ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ ﻣﻮﻟﺪ 34

1.7  ChatGPTﭼﮕﻮﻧﻪﮐﺎﺭ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ؟ 35

1.8 ﭼﮕﻮﻧﻪ GenAI ﺗﺼﺎﻭﯾﺮ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻣﺘﻦ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ؟ 37

1.9 ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔﯿﺮﯼ 40

منابع: 42

فصل دوم 46

2. سواد هوش مصنوعی 48

2.1 مقدمه 48

2.2 ﺍﻫﻤﯿﺖ ﺳﻮﺍﺩ ﻫﻮﺵ ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ 49

2.3 ﺳﻮﺍﺩ ﺩﺭ ﺩﻧﯿﺎﯼ ﺩﯾﺠﯿﺘﺎﻝ 50

2.4 ﭼﺎﺭﭼﻮﺏ ﻫﺎﯼ ﺳﻮﺍﺩ ﻫﻮﺵ ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ 53

2.5 ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺳﻮﺍﺩ ﻫﻮﺵ ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ 58

2.6 ﻣﺰﺍﯾﺎ ﻭ ﻣﻌﺎﯾﺐ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺳﻮﺍﺩ ﻫﻮﺵ ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ 67

2.7 نتیجه گیری 70

منابع: 72

فصل سوم 76

3.  ﻧﻘﺎﻁ ﻗﻮﺕ ﻭ ﺿﻌﻒ ﭘﺬﯾﺮﺵ ChatGPT ﺩﺭ ﻃﺮﺍﺣﯽ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺩﺭﺳﯽ 78

3.1 مقدمه 78

3.2 ChatGPT  و ابزار متن GenAI 79

3.3 ﺍﺑﺰﺍﺭﻫﺎﯼ GenAI ، ﻧﻘﺎﻁ ﻗﻮﺕ ﻭ ﻓﺮﺻﺖ ﻫﺎﯼ ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ آﻥ ﺩﺭآﻣﻮﺯﺵﻋﺎﻟﯽ 81

3.4  ابزارGenAI ، نقاط ضعف و تهدیدات بالقوه آن در آموزش عالی 92

3.5 ﺁﻣﻮﺯﺵ ﺑﺎ ﻫﻮﺵ ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ ﺍﺯ ﻃﺮﯾﻖ هرم یادگیری ﺑﻠﻮﻡ 104

3.6 باز طراحی فعالیت های آموزشی با    GenAI 109

3.7 ﺳﻨﺎﺭﯾﻮﻫﺎﯼ ﻣﻮﺭﺩ ﭘﺬﯾﺮﺵ ChatGPT ﺩﺭ ﮐﻼﺱ درس آﻣﻮﺯﺵ ﻋﺎﻟﯽ 116

3.8 ﻣﻘﺪﻣﻪ ﺍﯼ ﺑﺮ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ پرامپت (مهندسی سریع) 123

3.9 نتیجه گیری 128

منابع: 130

فصل چهارم 134

4. باز طراحی ﺍﺭﺯشﯾﺎﺑﯽ ﺩﺭ ﻋﺼﺮ ﻫﻮﺵ ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ 136

4.1 مقدمه 136

4.2 سیرﺗﮑﺎﻣﻞ ارزیابی و ﯾﺎﺩﮔﯿﺮﯼ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺩﺭآﻣﻮﺯﺵ ﻋﺎﻟﯽ 136

4.3 ﭼﺎﻟﺶ ﻫﺎﯼ ﺍﺭﺯشیابی ﺩﺭ ﻋﺼﺮ ﺳﻨﺘﯽ 141

4.4 چالش در ارزیابی در عصر  GenAI 143

4.5 باز طراحی ﺍﺭﺯشیابی ﺑﺎ GenAI 146

4.6 ﭼﺎﺭﭼﻮﺏ ﯾﮑﭙﺎﺭﭼﻪ ﺳﺎﺯﯼ ﺍﺭﺯشیابی ﻫﻮﺵ ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ 155

4.6.4 ﺍﺭﺯشیابی ﻣﺸﺎﺭکتی ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻭ ﻣﺎﺷﯿﻦ 164

4.7 تشخیص متن GenAI 180

4.8 ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔﯿﺮﯼ 184

منابع: 187

فصل پنجم 190

5. ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻫﻮﺵ ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ ﺩﺭ ﺳﯿﺎﺳﺖ آﻣﻮﺯﺷﯽ 192

5.1 ﻣﻘﺪﻣﻪ 192

5.2 آیا قوانین مشابهی برای ChatGPT و GenAI وجود دارد؟ 193

5.3 ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻫﻮﺵ ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ ﺩﺭ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺟﻬﺎﻥ 203

5.4  ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻫﻮﺵ ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ ﺩﺭ ﺁﻣﻮﺯﺵ 209

5.5 ﯾﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎﯼ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺍﺯ ﺩﺭﮎ دانشجویان، اساتید ﻭ ﮐﺎﺭﮐﻨﺎﻥ ﺍﺯ GenAI ﺩﺭ ﺳﯿﺎﺳﺖ آﻣﻮﺯﺷﯽ      ﻫﻨﮓ ﮐﻨﮓ 218

5.6 ﻃﺮﺍﺣﯽ ﺧﻂ ﻣﺸﯽ ﻫﻮﺵ ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ ﺩر آﻣﻮﺯﺵ ﻋﺎﻟﯽ 225

5.7 نتیجه گیری 237

منابع 239

فصل ششم 244

6. پیشینه ﻓﻨﺎﻭﺭﯼ GenAI 246

6.1 مقدمه 246

6.2 ﺗﺎﺭﯾﺨﭽﻪ 248

6.2.1 ﻣﺮﺣﻠﻪ ﭘﯿﺪﺍﯾﺶ (1980-1940) 251

6.3 ﺍﯾﺠﺎﺩ ﯾﮏ ﻣﺪﻝ 260

6.4 مدل ها و اکوسیستم ها 315

6.5 نمای کلی مدل های مدرن 320

6.6 نتیجه گیری 331

منابع: 333

فصل هفتم 338

7. آینده هوش مصنوعی در آموزش 340

7.1 مقدمه 340

7.2 ﭘﺬﯾﺮﺵ ﻓﻨﺎﻭﺭﯼ ﻗﺒﻠﯽ 340

7.3 ﭘﯿﺶ ﺑﯿﻨﯽ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ﻋﻤﻮﻣﯽ  GenAI 341

7.4 ﭘﯿﺶ ﺑﯿﻨﯽ ﻫﺎ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﭘﯿﺎﻣﺪﻫﺎﯼ GenAI ﺩﺭ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻋﺎﻟﯽ 350

7.5 ﺁﯾﺎ ﻫﻮﺵ ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ ﯾﺎ GenAI ﻣﯽ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺁﯾﻨﺪﻩ ﺭﺍ ﭘﯿﺶ ﺑﯿﻨﯽ ﮐﻨﻨﺪ؟ 354

7.6 ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔﯿﺮﯼ 358

منابع 360