از دیرباز فلات پهناور ایران  در عرصۀ پرپیچ‌وخم تاریخ خود، خاستگاه و مأمن اقوام متعدد و گوناگونی بوده است که قرن­ها در کنار هم و با هم ‌زیسته‌اند. برخی از این تیره و تبارهای ایرانی زبان بومی و مختص به خویش داشته‌ و دارند. یکی از این اقوام کهن و با اصالت، قوم لک است که زبانشان (لکی) در فهرست آثار ناملموس فرهنگی، به عنوانی میراث معنوی ارزنده ثبت ملّی شده است. از جلوه‌های مهم و درخور توجه ادبیات لک‌زبانان، غنای مَثَل‌های سائرۀ است. این مَثَل‌ها در ابعاد گوناگون زندگی لک‌زبانان پربسامد هستند. این ویژگی در کنار غنای معانی و جلوه‌های ادبی مَثَل‌ها مرا بر آن داشت تا در راه ثبت ونگارش داشته‌های قوم خویش قدمی بردارم.

 این نوشتار، مشتمل بر 313 مَثَل‌ لکی می­باشد. ابتدا ریشه و داستان 15 مَثَل‌ را به صورت مجمل آورده­ایم تا خواننده با سبب و چگونگی رواج آنها آشنا شود؛ سپس 298 مَثَل دیگر به همراه آوانوشت آن‌ها -برای سهولت تلفظ- و نیز ترجمه و کاربردشان ارائه شده است. حتی المقدور معادل قرآنی، فارسی، عربی، انگلیسی نیز بیان شده تا باب بررسی تطبیقی نیز گشوده شود و از این رهگذر به طور عمیق‌تری به غنای زبان و ادبیات قوم لک و پهنۀ رازناک کاربرد مثل‌های لکی پی ببریم.

داستان و ریشه‌ی چند مَثَل لکی

ضرب المثلهای موضوعی

نمایه الفبایی

واژه های کلیدی