کتاب حاضر همواره سعی کرده است با تعریف نگرش سیستمی به عنوان یک نگرش کلگرا و وحدتآفرین(نگرش توحیدی)، نقش آن را در شناخت جنبههای مختلف معماری و شهرسازی اسلامی تبیین نماید تا از طریق این تفکر، تفرقه در پیکر معرفتشناسی این حوزه را به حداقل برساند. لازم به ذکر است اندیشه سیستمی، اندیشه نوینی است که در حوزه معماری و شهرسازی بدان پرداخته نشده است و همواره امید است این کتاب بتواند جهت آشنایی دانشجویان، معماران و شهرسازان با این تفکر مهم گام مثبتی را برداشته باشد تا همواره اسباب پژوهشهای آتی در این زمینه را فراهم سازد.
مقدمهای از دکتر محمد نقیزاده............................................................................................... 12
پیشگفتار...................................................................................................................................... 16
فصل اول: مبانی نظری سیستمها............................................................................................. 18
نگرش تحلیلی و نگرش سیستمی................................................................................... 18
اتمیسم یا ذرهگرایی......................................................................................................... 18
نگرش سیستمی(کلگرایانه)........................................................................................... 23
بررسی تفاوتهای نگرش سیستمی و تحلیلی................................................................. 27
فصل دوم: نگرش جهان از دیدگاه تفکر سیستمی................................................................ 38
فصل سوم: تاریخ دیدگاه تفکر سیستمی و تحلیلی.............................................................. 46
فصل چهارم: معرفتشناسی(شناختشناسی)..................................................................... 52
شناختشناسی در تفکر جزءگرایانه و کلگرایانه............................................................ 52
شناختشناسی در فلسفه و حکمت و جایگاه معماری در آن......................................... 58
«حقیقت» در شناختشناسی.......................................................................................... 61
جایگاه«صورت» در شناختشناسی................................................................................. 66
مفهوم«صورت» در معماری و شهرسازی و تاریخ............................................................. 68
اندیشه دینی به عنوان یک اندیشه گشتالتی و سیستمی.............................................. 72
اندیشه اسطورهای، به عنوان یک اندیشه گشتالتی و سیستمی...................................... 76
فصل پنجم: مبانی تفکر سیستمی............................................................................................ 80
تعریف سیستم................................................................................................................. 82
انواع سیستم..................................................................................................................... 86
معماری و شهرسازی در ارتباط با سیستمهای ذهنی و غیبی......................................... 87
اجزاء سیستم................................................................................................................... 90
محیط سیستم................................................................................................................. 90
کارکرد سیستم................................................................................................................ 92
آنتروپی سیستم............................................................................................................... 92
اهداف سیستم................................................................................................................. 93
قواعد سیستم.................................................................................................................. 93
سیستم معماری و شهرسازی بر اساس مبانی بیان شده................................................. 96
فصل ششم: هویت سیستمی................................................................................................... 102
هویت سیستمها............................................................................................................ 102
عرصهشناسی در سیستم.............................................................................................. 104
امنیت در سیستمها...................................................................................................... 108
تهدیدشناسی در سیستم.............................................................................................. 111
قدرتشناسی در سیستم.............................................................................................. 114
مکاتب امنیت در سیستم.............................................................................................. 121
زمان در امنیت سیستم................................................................................................. 126
مواجه حکمت و فلسفه در امنیت سیستم.................................................................... 127
مدیریت بحران در سیستم معماری و شهرسازی.......................................................... 129
مکعب بحران در سیستم معماری و شهرسازی............................................................. 138
فصل هفتم: جامعهسازی و نقش معماری در سیستم جامعه.............................................. 146
بررسی معماری در ارتباط با سیستم فطری انسان مسلمان در جامعه اسلامی............ 159
طرحریزی جامعه ارگانیکی و وضعیت معماری و شهرسازی در این جامعه.................. 177
طرحریزی جامعه بیو لوژیکی و وضعیت معماری و شهرسازی در این جامعه.............. 179
فصل هشتم: جامعه بیودکترینال و جایگاه معماری و شهرسازی در این نگرش............. 188
نتیجهگیری................................................................................................................................ 192
منابع........................................................................................................................................... 198
فهرست نمودار
عنوان صفحه
نمودار 4-1: تاثیرپذیری صورتهای(کلهای) معماری از تاریخ و بالعکس و قوام بخشیدن به ماده هر یک 70
نمودار4-2: عملکرد نگرش سیستمی و تحلیلی بر اساس شناخت از محسوسات......................... 71
نمودار5-1: تقسیمبندی سیستمی شهر و سازمانهای درونی آن................................................. 85
نمودار5-2: اجزاء و سازمانهای سیستمهای مختلف شهری و معماری........................................ 85
نمودار 5-3: تفاوت سیستم فطری با سیستم زبانی(ذهنی).......................................................... 89
نمودار 5-4: سه رکن اصلی ظهور معماری و شهرسازی بر اساس نگرش سیستمی..................... 94
نمودار 5-5: عملکرد یک میکروسیستم محله در جهت نیل به کارکرد....................................... 98
نمودار 5-6: گپ فزاینده بین معماران و سند چشمانداز............................................................... 99
نمودار 6-1: نیاز، آسیب و تهدید سه مولفه امنیت در سیستم معماری و شهرسازی................ 109
نمودار 6-2: عدم امنیت سیستم معماری و شهرسازی بواسطه نیاز کاذب، ضعف کاذب و تهدید خارجی 111
نمودار6-3: طیفشناسی قدرت از دیدگاه دکتر حسن عباسی................................................... 119
نمودار6-4: نسبتشناسی منابع 5 گانه از دیدگاه دکتر حسن عباسی...................................... 121
نمودار6-5: وضعیت وخامت وضعیت در مدیریت بحران............................................................ 133
نمودار6-6: مدیریت بحران به صورت سلبی............................................................................... 135
نمودار6-7: روند سلبی مدیریت بحران در حوزه معماری.......................................................... 135
نمودار 6-8: ویروس کانسپتگرایی در سیستم معماری امروزه................................................... 136
نمودار 6-9: نمودار جایگاه حقیقت در معماری و مدیریت بحران آن در 4 مرحله عادی، تنش، تشنج و بحران دورههای مختلف ایران 137
نمودار6-10: نمودار تشدید بحران در معماری به صورت عمودی(روش اول)............................ 142
نمودار6-11: نمودار تشدید بحران در معماری به صورت افقی(روش دوم)................................ 143
نمودار6-12: نمودار تشدید بحران در معماری به صورت برداری(روش سوم)........................... 144
نمودار 7-1: مولفههای قرآنی – دینی در سیستم معماری و شهرسازی اسلامی........................ 176
نمودار 8-1: سطوح دکترینولوژی............................................................................................... 189
نمودار9-1: کارکرد سیستم معماری و شهرسازی....................................................................... 196
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول5-1: واژهشناسی سیستم..................................................................................................... 82
جدول5-2: طبقهبندی سیستمها از نوع اجزای درونی.................................................................. 86
جدول5-3: طبقهبندی سیستمها بر اساس نوع سیطره و روح سیستم........................................ 87
جدول 6-1: هویت سیستمی در یک سیستم زنده و باز............................................................ 103
جدول 6-2: هویت سیستمی در یک سیستم معماری............................................................... 103
جدول6-3: روششناسی عرصهسازی سیستمی در معماری....................................................... 108
جدول6-4: نوع معماری حاصله از تهدیدهای وارده بر سیستم معماری کشورمان.................... 114
جدول 6-5: نقش قدرت نرم فرهنگی در جامعه........................................................................ 120
جدول 6-6: روند معماری ایران در مکتب موقعیت محور........................................................... 126
جدول6-7: روشهای مدیریت بحران......................................................................................... 132
جدول 7-1: ارگانهای موجود در سیستمهای یک سیستم بیولوژیک...................................... 184
دسته بندی موضوعی | موضوع فرعی |
هنر و معماری |
معماري و شهرسازی
|