هر جامعه ای، تعریف ویژه ای از مدیریت شهری دارد که اين تعريف وابسته به حقوق اساسي و قوانين است. تعاریف مختلف و متفاوتی برای مدیریت، ارائه شده ‌است که برخی از آنها، عبارتند از:

·         مدیریت، هماهنگ کردن منابع انسانی و مادی برای نیل به اهداف است.

·         مدیریت، انجام دادن کارها، به وسیله و از طریق دیگران است.

اگر مدیریت، به درختی تشبیه شود که شاخه‌های گوناگونی، مانند مدیریت صنعتی، مدیریت مالی و چون اینها، دارد، یکی از شاخه‌های جدید این درخت، مدیریت شهری است. روشن است که مشخصات و ساختار نهادهای قانونی اداره کننده شهر، از کشوری به کشور دیگر، تفاوت دارد و هر جامعه‌ای، با توجه به ساختار اقتصادی، اجتماعی و سیاسی خود، تعریف یا تلقی ویژه ای از مدیریت شهری دارد. معیارهای شناسایی شهر، از گونه‌های غیر خود، به طور معمول، میزان جمعیت، شغل غالب مردم ساکن، وجود شهرداری و مواردی اینگونه بوده ‌است. امروزه، شهرها، از دو جنبه، اهمیت یافته اند: یکی، بعنوان مرکز تجمع گروه عظیمی از مردم و دیگری بعنوان عمده ترین بازیگر نقش اقتصادی، در کل اقتصاد ملی. از اینرو، باید به مسائل و مشکلات آنها، توجه بیشتر و دقیق تر کرد. زیرا، در حالتی که برنامه ریزی دقیق و درست، سبب رشد اقتصادی، تثبیت سیاسی و افزایش مشارکت شهروندان درامور شهرها می‌گردد، شکست در حل مشکلات و مسائل شهری، سبب رکود اقتصادی، نارضایتی‌های اجتماعی و سیاسی، فقر، بیکاری و تخریب 

محیط زیست خواهد شد.

ترکیب مدیریت و شهر، مفهوم ساماندهی به امور مربوط به برنامه ریزی، سازماندهی، بسیج منابع و امکانات، هدایت و کنترل، در محدوده شهر را تداعی می‌نماید. مفهومی که در کشورهای مختلف به دلیل ساختارهای سیاسی و رویکردهای اقتصادی، نهادهای متفاوتی را با الگوهای متفاوتی در خود درگیر دارد. مدیریت شهری با توجه به سلیقه‌ها، ادارک افراد و همچنین اقتضای سیاسی – اجتماعی زمانهای مختلف معانی متفاوت داشته‌است. چنانچه ما در زمان کنونی نیز این اختلاف معانی و مفهوم را کاملاً شاهد هستیم

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                                        صفحه

فصل اول کلیات.. 15

1-1- تاريخچه مديريت شهري.. 15

2-1- اهداف مديريت شهري.. 15

3-1- آشنایی با برخی مفاهیم و اصطلاحات رایج شهری.. 16

4-1- تعاريف مديريت شهري-تعريف UMIC از مديريت شهري.. 20

5-1- تاريخچه مديريت شهری در آسيا 22

6-1- تاریخچه مديريت شهري در ايران. 22

6-1-1- مديريت شهري تا آغاز مشروطيت.. 23

6-2-1- مدیریت شهری پس از پیروزی انقلاب اسلامي. 25

7-1- سطوح مدیریت شهری در ایران. 26

8-1- منابع تشکیل دهنده اهداف مدیریت شهری در ایران. 27

فصل دوم مدیریت شهری در ایران. 29

1-2-مشکلات امروزه مدیریت شهری در ایران. 29

2-2- تعریف سیستم مدیریت شهری 30

  3-2- چالش های و ضرورت های مدیریت جامع شهری 30

4-2- تبیین اهداف و راهبردها 32

1-4-2- اهداف مدیریت شهری.. 32

2-4-2- راهبردها در مدیریت شهری.. 32

فصل سوم نظام مدیریت شهری در ایران. 34

1-3- نظام مدیریت شهری در ایران. 34

2-3- مجمع تشخیص مصلحت نظام 34

3-3- مجلس شورای اسلامی. 34

4-3- وزارت کشور. 35

5-3- وزارت مسکن و شهرسازی.. 36

6-3- شورای عالی شهرسازی و معماری ایران. 37

7-3- سازمان مدیریت و برنامه ریزی.. 37

8-3- سازمان شهرداریهای کشور. 38

9-3- استانداری.. 39

10-3- سازمان مسکن و شهرسازی استان. 39

11-3- شورای شهرسازی استان و کمیسیون ماده۵. 40

12-3- سایر عناصر. 40

فصل چهارم مديريت شهري در شهرهاي کوچک و متوسط. 41

1-4- تعريف شهرهاي کوچک و متوسط. 41

2-4- نقش و جايگاه شهرهاي کوچک و متوسط در برنامه ريزي و مديريت شهري.. 41

فصل پنجم نقش مدیریت شهري بر كيفيت زندگي شهری.. 44

1-5- نقش حكمروایی خوب شهري بر كيفيت زندگي شهری.. 44

2-5- حکمروایی خوب شهری.. 45

3-5- ویژگی های حاکمیت خوب شهری.. 47

4-5- کیفیت زندگی. 52

5-5- ابعاد کیفیت زندگی شهری.. 52

6-5- مدل مفهومی نسبت بین حکمروایی خوب شهری و کیفیت زندگی شهری.. 54

7-5- مطالعات کیفیت زندگی در ایران. 54

8-5- کیفیت زندگی در شهر تهران. 55

9-5- عوامل مؤثر بر افت کیفیت زندگی شهری در شهر تهران. 58

1-9-5- عوامل طبیعی و اقلیمی. 58

2-9-5- عوامل اقتصادی.. 58

3-9-5- عوامل اجتماعی – فرهنگی. 59

4-9-5- عوامل حقوقی و سیاسی. 61

5-9-5- عوامل مدیریتی. 62

فصل ششم مدیریت شهری پایدار با رویکرد شهر خلاق. 65

1-6- مدیریت شهری پایدار با رویکرد شهر خلاق. 65

2-6- مدیریت شهری.. 65

3-6- مدیریت شهری پایدار. 66

4-6- مدیریت شهری خلاق. 66

5-6- شهر خلاق. 67

6-6- ارکان شهر خلاق. 68

7-6- شاخص های اصلی و ضروری یک شهر خلاق. 69

8-6- زیرساخت های مناطق و شهرهای خلاق. 70

9-6- شهر خلاق و توسعه پایدار شهری.. 70

فصل هفتم فضاي سبز و مديريت شهري.. 72

- 1-7-  فضاي سبز و ديدگاه نوين مديريت شهري.. 72

2-7-  اهميت فضاي سبز و جايگاه آن در زندگي شهــري.. 72

3-7- نقش فضاي سبز و اهميت پاركها در جوامع. 73

1-3-7- آموزشي. 73

2-3-7- بهبود روابط اجتماعي. 73

3-3-7- زيست محيطي و اكولوژيكي. 73

4-3-7- فرهنگي و ميراث فرهنگي پاركها 73

5-3-7- گسترش بهداشت و سلامت عمومي. 74

4-7- چالشهاي عمده در زمينه فضاي سبز. 74

1-4-7- چگونگي جذب سرمايه براي توسعه. 74

2-4-7- موضوع مشاركت و سودمندي هاي قابل پيش بيني براي فضاي سبز. 75

3-4-7- گروههاي بالقوه براي مشاركت در فضاي سبز. 75

5-7- چگونگي جلب مشاركتهاي مردمي در اين مسير. 76

1-5-7- ده اصل اساسي براي مشاركت.. 76

2-5-7- مشاركت بخش خصوصي. 77

6-7- چالشهاي عمده در زمينه فضاي با رويكردهاي  ملي و محلي. 78

7-6-1- فضاي سبز و فضاي باز شهري.. 78

7-6-2 ايجاد شبكه هاي فضاي سبز. 80

7-6-3 حفاظت و تقويت فضاهاي سبز موجود 80

فصل هشتم مدیریت شهری و مدیریت پسماند 81

1-8- نقش مدیریت شهری در مدیریت پسماند 81

2-8- روش های جمع آوري و حمل و نقل پسماند هاي شهري.. 84

3-8- كمپوست و نقش آن در کنترل پسماندهای شهری.. 86

4-8- روش های دفن بهداشتی پسماندهای شهری.. 88

1-4-8- روش دفن بهداشتي به صورت مسطح. 89

2-4-8- روش سراشيبي. 89

3-4-8- روش ترانشه اي يا گوداي.. 89

5-8- روش های تفكيك از مبدأ توليد و تفكيك در مقصد 89

فصل نهم مدیریت شهری و برنامه ریزی حمل و نقل شهری.. 92

1-9- افزايش بهره وري انرژي و كاهش آلودگي، دستاورد حمل و نقل پايدار. 92

2-9- توسعه پايدار. 92

3-9- تجربه جهاني حمل و نقل و شهر ها 93

4-9- تأثير كاربري زمين بر حمل ونقل. 94

5-9- راهبرد كاهش وابستگي به خودروي شخصي. 94

1-5-9- برنامه ريزي بر مبناي كمترين هزينه. 94

2-5-9- افزايش انتخاب نوع وسيله نقليه و ايجاد شبكه حمل ونقل پويا و فعال. 95

3-5-9- مديريت تقاضاي حمل ونقل  (TDM) 95

4-5-9- مديريت كاربري زمين. 95

6-9- حمل و نقل پايدار. 96

1-6-9- محور‌هاي طراحي شهر پايدار. 96

2-6-9- محور‌هاي حمل ونقل پايدار. 97

فصل دهم نقش GIS در مدیریت شهری.. 99

1-10- نقش سامانه های اطلاعات جغرافیایی در مدیریت شهری.. 99

2-10- وظایف مدیریت شهری.. 99

1-2-10- نقش سیستم مدیریت شهری به مثابه یک برنامه ریزی.. 99

2-2-10- نقش اداری – اجرایی سیستم مدیریت شهری.. 100

3-10- وظایف شهرداری ها 100

4-10- ضرورت GIS درمدیریت پایدار شهری.. 100

1-4-10-تعریف GIS. 101

2-4-10- نرم افزارهای GIS. 101

3-4-10- قابلیت های GIS. 101

4-4-10-  GIS قادر به پاسخ گویی به چه نوع سوالاتی است ؟ 102

5-10- کاربردهای GIS در مدیریت شهری.. 102

1-5-10- برنامه ریزی شهری.. 103

2-5-10-طراحی شهری.. 104

3-5-10- مدیریت مشارکتی. 104

4-5-10- پایگاه اطلاعات مکانی. 104

5-5-10- به روز رسانی اطلاعات.. 104

6-5-10- مدیریت شهری سه بعدی.. 105

7-5-10- مدیریت بحران و سوانح. 105

8-5-10- مسیر یابی بهینه در مناطق درون شهری.. 105

9-5-10-  Mobile_Gis. 105

6-10- مزایای استفاده از GIS در مدیریت شهری.. 106

فصل یازدهم شهرنشینی و تأثیر آن بر اکولوژی شهری.. 108

1-11- دیدگاه بوم شناختی یا اکولوژیک... 108

2-11- جدایی گزینی اکولوژیکی. 108

3-11- رد پای اکولوژیک... 109

4-11- اکو  شهر. 111

5-11-توسعه اکولوژیک... 112

6-11- اصول طراحی شهري با رویکرد توسعه اکولوژیک... 113

1-6-11- زیر ساختهاي شهر اکولوژیک... 115

2-6-11- ابعاد توسعه اکولوژیک شهري.. 116

7-11- جغرافیای اجتماعی شهرها، اکولوژی اجتماعی شهر. 116

منابع. 119