کتاب «تاریخچه شرق شناسی کاوشی در سیر مطالعات اسلامی در غرب» تالیف دکتر عبدالله همتی گلپان از سوی انتشارات جهاددانشگاهی مشهد منتشر شد.
به گزارش روابط عمومی سازمان انتشارات جهاددانشگاهی، شرق شناسی که با روابط بین شرق و غرب، اسلام و مسیحیت، آسیا و اروپا پیوند خورده است، قدمت بسیار دیرینه ای دارد که سابقه آن دست کم به سده ششم قبل از میلاد و تماس ها و برخوردهای ایرانیان و یونانیان می رسد، اما در جریان روابط اسلام و مسیحیت بود که از اهمیت و اعتبار خاصی برخوردار شد.
برابر این گزارش، اکنون با توجه به گستردگی حوزه مطالعات شرقی و تعدد رشته های مربوط به آن، و گوناگونی شیوه های خاورشناسان و تنوع اهداف و انگیزه های پژوهشی آنها، پرداختن عالمانه به کل کارنامه شرق شناسی تخصص های مختلفی می طلبد که شاید برای کسی به تنهایی میسر نباشد. زیرا امروزه شرق شناسی نه فقط یک مجموعه استدلالی ناهمگون از مکاتبات ملی مختلف را شامل می شود بلکه به تمدن های گوناگون نیز می پردازد.
این گزارش می افزید: از آنجا که جریان شرق شناسی، جریان ریشه داری است که تقریبا هر کسی به شکلی با آن سرو کار داشته است و در شکل دهی به بسیاری از الگوهای فکری رایج در جهان اسلام نیز بی تاثیر نبوده و اطلاع از آن به صورت مختصر می تواند در جهت بازشناسی واقعیت ها از القائات دیگر مفید واقع شود.
لازم به ذکر است از آنجا که کتاب تاریخچه شرق شناسی به عنوان یکی از واحدهای درسی ارائه می شود، می تواند راهنمای موثری برای هدایت اطلاعات مخاطبان در تمام طول تحصیل و مطالعه آنها باشد.
«اردوارد سعید» نامدارترین منتقد شرق شناسی مدلول شرق را برای اروپا و آمریکا متفاوت دانست و می افزاید: شرق مورد نظر اروپا، اساساً شرق اسلامی است حال آنکه شرق آمریکا تا خاور دور یعنی چنین و ژاپن ادامه دارد.
وی هم چنین متداول ترین بیان واژه شرق شناسی را معرفی آکادمیک آن دانسته و اهتمام شرق شناسی را عقلانی کردن و مشروعیت بخشیدن به سلطه استعماری می داند.
در این کتاب به تلاش ها و کوشش های اندیشمندان در جهت معرفی و اثبات شرق به عنوان مهد تمدن و راه گشایی برای توسعه غرب نیز اشاره شده است.