به گزارش روابط عمومی سازمان انتشارات جهاددانشگاهی، دومین نشست خبری تخصصی کتب حوزه معماری و شهرسازی با موضوع نقدی بر تالیف کتب معماری و شهرسازی اسلامی، با حضور اساتید برجسته کشور از جمله مهندس عبدالحمید نقره کار، مدیر قطب معماری اسلامی دانشگاه علم و صنعت ایران، دکتر حیدر جهان بخش، استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور، دکتر مهدی حمزه نژاد، استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه علم و صنعت، دکتر رضا سامه، استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) برگزار شد.

در ابتدای جلسه مهندس نقره کار، در پاسخ به سوال جایگاه کتاب در کشور گفت: کتاب ها در رده های مختلفی قابل دسته بندی هستند کتابهای آموزشی و مهارتی در کشور درجایگاه متوسطی قرار دارند و کتابهای محققانه هم دارای کیفیتی پایین است و نیاز به رشد دارد که چند سالی است که به سمت رشد حرکت کرده است.

آنچه که اسناد بالاتری از ما می خواهند بحث  تحول و ارتقاء سرفصل های دروس مبتنی بر هویت ایرانی و اسلامی است. ابتدا باید سرفصل های درسی  و محتوی آنها را اصلاح کنیم بعد برویم سراغ منابع کمک آموزشی و محتوی را افزایش دهیم.

وی در ادامه گفت در چند سال اخیر برخی از کتب از سرفصل دروس دانشگاه حذف شده یا به عنوان درس اختیاری  در دانشگاه ها ارائه شده است.

بهترین راه حل برای تغییر این است که نهادهای انقلابی مثل جهادددانشگاهی و بسیج اساتید به میدان بیایند و شروع کنند. رویکردی که در حوزه معماری و شهرسازی داریم  ابتدا  باید برای دروس نظری، تاریخی و مهندسی سرفصل و محتوی تهیه کنند و کتاب های درسی را بازبینی و اصلاح کنند و کتاب درسی را دوباره بنویسیم و با اساتید جوان یک مدیریت انقلابی را هدایت کنند تا تحولی در حوزه کتاب اتفاق بیافتد.

در ادامه جلسه دکتر جهان بخش گفت: کتاب برترین پدیده ای بود که  خداوند به بشر تقدیم کرد در مطالعه زندگی پیامبران ، پیامبران صاحب کتاب، پیامبران اولو العظم هستند .خداوند اهدافی را در این کتب پیش بینی کرده بود که انسان خودش را بشناسد، خدا را بشناسد و خلقت را بشناسد بنابراین رابطه بین خدا و مخاطب رابطه تعریف شده ای است.

او در ادامه افزود: در جامعه کنونی ما کتاب دچار دو معضل بزرگ شده است محتوی و مخاطب شناسی . امروز رابطه بین مخاطب و محتوی تعریف درستی ندارد.

وی در ادامه خاطره ای از استاد مطهری بیان کرد و گفت استاد مطهری در زمان قبل از انقلاب  برای استراحت به خارج از تهران رفتند در راه استاد گفت دغدغه امروز من حل مساله حجاب است و چالش امروز جامعه پاسخ به مسئله حجاب است. ایشان بین پاسخ به این مسئله  و دغدغه خودشان،  در ده روز سفرشان کتاب حجاب را تالیف کردند. یک متفکر بین چالش جامعه و دغدغه یک صاحبنظر که خودشان است رابطه برقرار می کند و این اثر ماندگار را تالیف می کند.

وی گفت در جامعه دانشگاهی از بعد سازمانی ، اگر در دانشگاه کتاب تالیف کنید یا مقاله ، مقاله امتیاز دارد. آموزش دانشگاهی کتاب محور نیست و در دستگاه های احرایی  و در دانشگاه ، محور حرکت ها مبتنی بر کتاب های تالیفی، تقریبا حذف شده و به کتاب به عنوان مرجع نگاه نمی کنند. مجموعه جهاددانشگاهی و بسیج اساتید و یا سایر مراجع اندیشه ای و تفکری باید تلاش کنند که این جریان رادر مسیر منطقی خودش قرار بدهند.

ایشان دو موضوع مطرح کرد اول اینکه معضل محتوی ناشی از ورود مباحث بی ارتباط در حوزه های محتویی هم  بازار محتویی هم رزومه پروری و عدم تناسب اسم کتاب یا محتوی آن با تخصص فرد . و دوم اینکه بعد از انقلاب فرهنگی در رشته معماری چهار حوزه درسی اضافه شده و بعضی از دروس دانشگاهی این رشته حذف شدکه بگوییم ما داریم درسی را می دهیم که متناسب با خواسته هاس فرهنگی و اجتماعی ما در حوزه معماری است. این چهار حوزه دروسی بوده با عناوین ترکیب، روستا، انسان طبیعت و معماری و حکمت هنر اسلامی .

جلسات نقد در حوزه معماری باید خیلی عمیق تر و جدی تر پیگیری شود. به سوی نقدی که می تواند مساله محور یا هدف محور باشد پیش برویم که در آن هم بتوانیم کتب فعلی را نقد کنیم و هم بتوانیم نقد را بر پایه هدفی که می خواهیم به آن برسیم قرار دهیم.

در ادامه دکتر سامع گفت : امروزه در خصوص کتاب تبلیغات خوبی انجام می شود امروزه کتاب ابزاری بیش نیست و کتاب باعث تقویت رزومه ، ارتقاء، شهرت و ایجاد حقوق  می شود و از این موارد که در فضای ناامیدانه کتاب می تواند تالیف و نشر کتاب را توجیه کند.

امروزه نگاه به تولید کتاب، نگاه با سیطره اطلاعات است و کتابهایی به فروش می رسد که کاربردش محسوس تلقی شود و ناشران هم در این قضیه مقصرند ناشرانی که کتب مبنایی و دینی را چاپ می کنند کتاب در حوزه های دیگر هم چاپ می کنند واین به خاطر نگاه اقتصادی ناشر است.

در ادامه دکتر حمزه نژاد، تحقیقی را که در سال 92 برای مرکز تحقیقات وزارت مسکن انجام شده بود را ارائه دادند.

دکتر جهانبخش درباره شیوه نشر مقالات در قالب کتاب گفت:  ناشران می توانند یک موضوع مشخص  را به عنوان رسالت اصلی کار خودش قرار دهند و مقالات با این موضوع مشخص را پیگیری کنند و در به صورت کتاب چاپ کنند.

و اینکه می توانیم مقایسه ای کنیم با سایر کشورها و از الگو هایی که در دنیا درباره تالیف کتب و الگوهایی که در سایر رشته های تخصصی جاری است، استفاده کنیم.