-
در نشست بررسی و نقد کتاب گاه و بی‌گاهی دانشگاه در ایران مطرح شد: نهاد علم و دانشگاه در ایران شکل نگرفته است / دانشگاه ایرانی از بستر یک دینامیزم اجتماعی برخاسته است
دوشنبه 14 اسفند 1396
در نشست بررسی و نقد کتاب گاه و بی‌گاهی دانشگاه در ایران مطرح شد:  نهاد علم و دانشگاه در ایران شکل نگرفته است / دانشگاه ایرانی از بستر یک دینامیزم اجتماعی برخاسته است
به همت سازمان انتشارات جهاددانشگاهی هشتمین نشست از سلسله نشست‌های فصل سخن، با نقد و بررسی کتاب "گاه و بی‌گاهی دانشگاه در ایران" اثر دکتر مقصود فراستخواه 12 اسفند ماه در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد.

 به گزارش روابط عمومی سازمان انتشارات در این نشست دکتر فراستخواه عضو هیئت علمی مؤسس پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی با اشاره به وضعیت علم در ایران گفت: در ایران اقلیم و زیست بوم علم ایجاد نشده است، اگرچه تک درخت‌هایی در این عرصه ظهور کرده‌اند، اما هرگز این درخت‌ها به شکل‌گیری نهاد علم در ایران منجر نشده‌اند.

او افزود: جرم علم در کشور ما زیاد شده است، اما این علم وزنی ندارد، به این معنا که دانش در تصمیم‌گیری‌ها و مدیریت‌های ما مؤثر نیست و جامعه ما با علم کار نمی‌کند.

فراستخواه در خصوص روابط قدرت و معرفت در ایران اظهار داشت: دانشگاه و نهاد علم در ایران همواره متأثر از تصمیم‌گیری‌های سیاسی بوده است و قدرت‌های سیاسی همیشه تلاش کرده‌اند تا به دلایلی در امور دانشگاه‌ها دخالت کنند که البته این حجم دخالت با غرب قابل مقایسه نیست.

این استاد دانشگاه ادامه داد: دانشگاه ایرانی از بستر یک دینامیزم اجتماعی برخاسته است، به تعبیر دیگر نهاد دانشگاه در غرب مثل یک نهنگ در اقیانوس ایجاد شده است، اما در حوضچه‌های کوچک ایران این نهنگ به وجود نخواهد آمد.

فراستخواه در خاتمه خاطرنشان ساخت: ایده اصلی کتاب من بررسی وضعیت نهاد علم و دانشگاه در ایران بوده است که در ابعاد مختلف این مسئله بررسی شده است.

در ادامه این نشست دکتر محمدامین قانعی‌راد عضو هیئت علمی مرکز سیاست علمی کشور با اشاره به غنای علمی این کتاب و کثرت واژه‌‌پردازی‌ها و مفهوم‌سازی‌های مؤلف در آن گفت: از دیگر ویژگی‌های برجسته این کتاب سبک هنرمندانه نگارش، پرداختن به مسئله گفتمان، تفکیک‌های نسلی، طبقه‌بندی‌ها و مدل‌ها، طرح مسئله دانشگاه نسل چهارم یا دانشگاه‌های اجتماعی است.

وی افزود: دانشگاه‌های نسل چهارم دیگر به سبک دانشگاه‌های نسل سوم کانون کارآفرین و تولید ثروت نیستند، بلکه رویکرد فرهنگی در این دانشگاه‌ها خیلی جدی است.

قانعی‌راد گفت: اینکه مؤلف در کتاب از تأثیر قدرت‌های سیاسی و دولت بر نهاد دانشگاه در ایران سخن گفته است، مسئله‌ای عمومی است و در تمام کشورهای دنیا دانشگاه متأثر از اراده قدرت‌های سیاسی، اجتماعی، فکری، منطقه‌ای و... و تحت حمایت آنها بوده است.

در ادامه این نشست، دکتر نعمت‌ا... فاضلی عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی گفت: نظریه کتاب این است که دانشگاه در ایران، تأسیس اجتماعی نشده است، درواقع ما به دنبال داشتن دانشگاه بودیم، اما نه ساختن دانشگاه.

وی افزود: نهاد دانشگاه در ایران توسعه نیافته است و موفقیت‌های علمی ما هم نهادی نبوده است. دانشگاه در ایران استقلال نهادی نداشته است.

او ادامه داد: برخلاف نظر مؤلف کتاب معتقدم خیلی اوقات نهاد علم را در غرب حکومت‌ها مدیریت و پایه‌گذاری کرده‌اند. باید به این مسئله توجه داشت که آیا وابستگی نهاد علم و انقیاد سیاسی آن مانع از پیشرفت می‌شود؟

وی در خاتمه افزود: ما همیشه میل داریم پروبلماتیک را با فقدان‌هایش توضیح دهیم، درحالی‌که به امکان‌های علم هم باید توجه داشته باشیم، باید دید که دانشگاه در کنار نداشته‌هایش، چه چیزهایی را در کشور به وجود آورده است و چه دستاوردی داشته است.

درپایان این نشست برخی از حاضران نشست به ارائه دیدگاه های خود درباره کتاب پرداختند.


تمامی حقوق این سایت برای سازمان ترویج مطالعه و نشر جهاد دانشگاهی محفوظ است. نقل مطالب با ذکر منبع بلامانع است.
Copyright ©2025 Iranian Students Booking Agency. All rights reserved