وجود محدودیتهای طبیعی به ویژه تغییرات زمانی و مکانی بارندگی، تنشها و مخاطرات آب و هوایی نظیر خشکسالی و عواملی همچون تخریب گسترده منابع طبیعی، هدررفت منابع، گسترش بیرویه شهرها، عدم توزیع مناسب و متعادل جمعیت و مشکلات ناشی از آن موجب کمآبی، گسترش فرسایش و تخریب خاک، تولید رسوب، تهدیدهای زیست محیطی و افزایش آلودگیهای متعدد در منابع زیستی شده است. بدیهی است مقابله با بروز چنین پدیدههایی که با سرعت فزایندهای رو به گسترش بوده و نسلهای حال و آینده را به شدت مورد تهدید قرار میدهد، علاوه بر پیشرفت در زمینه دانش، نیاز به توسعه فناوریهای متناسب با هریک از مقولات مورد اشاره دارد.
امروزه فناوريهاي نو نه تنها در پاسخ به رفع نیازها، بلکه به عنوان ابزاری اقتدارآفرين و راهبردي ایفای نقش می کنند. بی تردید دانش به تنهایی منجر به پیشرفت و اقتدار آفرینی نمی شود، بلکه کاربست دانش و تولید فناوری است که میتواند متضمن قدرت و عزّت یک کشور باشد. از فناوریهای مهم که اغلب عرصههای موضوعی و مکانی از جمله فناوریهای نانو، بیو، میکرو، اطلاعات و ارتباطات و..... را از اعماق زمین تا دهها کیلومتر بالای جو در بر میگیرد، میتوان به فناوریهای آب و هوایی اشاره کرد. جایگاه این فناوریها در نقشه جامع علمی جمهوری اسلامی ایران که موضوعات آب، خاک، هوا، کاهش آلودگی، مدیریت پسماندها، بیابانزدایی، مبارزه با خشکسالی و شوری را در برمیگیرد، به عنوان اولویت اول معرفی شده است.
در این راستا و به منظور فراهم نمودن شرایط لازم و تسهیل در توسعه فناوریهای مورد نیاز و اقتدارآفرین، ستاد توسعه فناوريهاي آب، خشكسالي، فرسايش و محيط زيست به عنوان نهادی فرابخشي تشکیل شده است. این ستاد بسترسازي توسعه فعاليت‌هاي مربوط به فناوريهاي راهبردي، كاربردي نمودن و تجاريسازي نتايج حاصل از پژوهش، استقرار الگوي بومی توسعه فناوری را در دستور کار قرار داده است، تا ضمن تلاش در همراستا نمودن ظرفیتهای موجود دستگاههای اجرایی، با توانمندسازی و بکارگیری قابلیتهای بنگاه‌هاي خصوصي و شرکتهای دانش بنیان، نهادهاي علمي-پژوهشی و بهرهمندی از ابزارهای توسعه فناوری ( از جمله مالكيّت فكري، حمايت‌هاي مالي و پولي) و ارتباطات بين‌الملل، توان و تلاش ملی را برای توسعه فناوریهای مرتبط همراستا نماید. این ستاد برآن است که بخشی از فعالیتهای خود را به انتشار تولیدات علمی وحاصل اندیشهی پژوهشگرانی اختصاص دهد که بهعنوان منابع گران سنگ تولید فکر، علم و فناوری و پیامآور عزّت و اقتدار ملّی بوده و در جای جای این کشور، روشنی بخش و موتور محرّکه علم و فناوری میباشند. این اندیشه ها گاه در قالب یک کتاب، گاه در قالب یک گزارش علمی و گاهی هم به صورت یک اطلس ارائه شده است. وجه مشترک همهی این تولیدات، نوآوری و کاربردی بودن آنهاست.
رطوبت خاک که همان آب موجود در خلل و فرج خاک میباشد؛ دارای نقشهای متعددی همچون حلالیت و تحرک مواد مغذی برای رشد گیاه، تأمین آب مورد نیاز گیاه، تنظیم درجه حرارت خاک، کمک در فرآیند هوازدگی و انجام فعالیتهای شیمیایی، بیولوژیکی موجود در خاک و همچنین فعالیت های متابولیکی میکروارگانیسم ها می باشد. این منبع با ارزش از طریق تبخیر و تعرق که از مکانیسمهای خروج رطوبت از خاک میباشد، بهراحتی از دسترس خارج شده و شرایط رویشی خاک را دچار مشکل میسازد. لذا شناخت دقیق مقدار و نحوه توزیع آن میتواند به منظور استفاده بهینه مد نظر قرار گیرد. از سوی دیگر آبهای زیرزمینی نیز از منابع با ارزشی است که در بخشهای مختلف مصارف خانگی، کشاورزی، صنعت و .. از آن استفاده میشود و امروزه کاهش میزان نزولات جوی، افزایش بهره برداری از آن را در مناطق خشک و نیمه خشک به دنبال داشته است. حفظ و بهرهبرداری بهینه از این منابع گرانبها نیز نیازمند شناخت روشها و فناوریهای جدیدی است که بتواند موقعیت و کمیت آنها را با دقت قابل قبول برآورد نماید. برای تحقق این امر، ستاد توسعه فناوری آب، خشکسالی، فرسایش و محیط زیست اقدام به چاپ کتاب حاضر نموده است. در این کتاب به برخی فناوریهای نوین که از عمر آنها کمتر از یک دهه میگذرد توجه شده است. این فناوریها که غیر مخرب بوده و بسیار کم هزینه تر از روشهای مرسوم است با حمایت ستاد بومی شده و کاربردهای بسیار زیادی در شناسایی منابع آب، معادن، نفت و گاز دارد و پیش بینی می شود به زودی جایگزین روشهای سنتی در شناخت معادن و مخازن زیرزمینی مذکور شود.
این کتاب 224صفحه ای در شمارگان1000 نسخه و با قیمت 15.000 تومان به بازار نشر ارائه شده است.
علاقه مندان برای تهیه این اثر می توانند به فروشگاه سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی به آدرس تهران - خيابان انقلاب - بين فلسطين و چهار راه وليعصر- فروشگاه و نمايشگاه دائمي كتاب جهاد دانشگاهي مراجعه نموده و یا با شماره تلفن : 02166487625 حاصل نمایند.