به گزارش روابط عمومی سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی، کتاب «وقتی ترجمه دیجیتال میشود» که توسط «رنه دژاردین»، «فیلیپ لاکور» و «کلر لارسونر» تدوین شده است، نگاهی دارد به چشمانداز دیجیتال در عرصه ترجمه و مطالعات ترجمه.
اثرات مثبت و منفی فناوریهای دیجیتال در ترجمه، نه تنها صنعت ترجمه بلکه مطالعات در حوزه ترجمه را نیز متأثر ساخته است. از زمان آغاز علوم انسانی دیجیتال در اوایل دهه نخست هزاره سوم، پژوهشها در حوزه علوم انسانی و علوم اجتماعی به شکل فزاینده و غیرقابلانکاری تحت تأثیر تحولات و پیشرفتهای دیجیتال قرار گرفت و برخی از محققان را بر آن داشت تا از رویکردهای نقادانه و انسانگرایانه دیجیتال حمایت کنند. تأثیرات این انقلاب دیجیتال تمامیت جامعه و همه روابط اجتماعی را دستخوش تغییر کرده و فرهنگ، زبان و به تبع آن، ترجمه و مطالعات مرتبط با آن نیز از این تحولات در امان نبودهاند.
کتاب «وقتی ترجمه دیجیتال میشود» به طور خاص به مباحثی از جمله چگونگی استفاده از ابزارهای دیجیتال توسط مترجمان حرفه ای، انواع دادههای دیجیتال مورد استفاده توسط پژوهشگران مطالعات ترجمه، تأثیرات علوم انسانی دیجیتال بر تدریس و نظریهپردازی ترجمه و چگونگی انجام ترجمه موثر در عصر ماشینی و هوش مصنوعی میپردازد. تمرکز این کتاب، صرفاً محدود به استفاده از حافظه ترجمه (TM) و نرمافزارهای ترجمه ماشینی (MT) در ارتباط با فناوریهای ترجمه نیست بلکه به ترجمه به عنوان یک عمل اجتماعی مینگرد و در راستای جریانهای جدید که بینشی جامعهشناسانه به پژوهش در مطالعات ترجمه دارد، ما را بر آن میدارد تا به نقش فناوریهای دیجیتال فراتر از کیفیت نهایی محصول آنها یا تهدیدی برای ترجمه در علوم انسانی بنگریم.
این کتاب که حاصل کوشش «رنه دژاردین»، استاد دانشکده ترجمه دانشگاه «سینت بونیفیس» کانادا، «فیلیپ لاکور» از گروه فلسفه دانشگاه «برازیلیا» و «کلر لارسونر» از گروه ترجمه دانشگاه پاریس است، شامل 10 مقاله برگزیده از پژوهشگران رشتههای مطالعات ترجمه، فلسفه و نشانهشناسی از دانشگاههای کشورهای مختلف میشود. نویسندگان در این اثر موضوعاتی همچون ترجمه انسانی و ترجمه ماشینی با بهرهگیری از ابزارهای دیجیتال، استراتژیهای تعاملی در ترجمه ادبی چندزبانه، ارزش ترجمه در عصر ماشینی و بررسی تهدیدها و چندین مطالعه موردی در حوزههای مختلف ترجمه متنی و شفاهی را به بحث میگذارند.
بخش نخست این کتاب با عنوان «تعریفی دوباره از عامل انسانی» شامل سه مقاله بوده و به ترجمه انسانی و ترجمه ماشینی با استفاده از ابزارهای دیجیتال پرداخته است. برخی ترجمه ماشینی را به عنوان یک تحول بزرگ و مثبت از لحاظ کارایی و مقیاسپذیری میدانند و برخی دیگر، آن را در واقع ناقوس مرگ برای مترجمان انسانی حرفهای قلمداد میکنند.
در بخش دوم کتاب که «شبکههای اجتماعی و پیامدهای اجتماعی» نام دارد، چهار مقاله آمده که در آن به افزایش فزاینده کاربران شبکههای مختلف اجتماعی در سنین مختلف و تأثیرات ناشی از آن اشاره شده است. یکی از این تأثیرات مربوط به حوزه روابط انسانی است که به دامنه ترجمه و روابط میانفرهنگی نیز بسط مییابد.
«بازارها، عمل حرفهای و پیامدهای اقتصادی» عنوان بخش سوم و پایانی این کتاب است که سه مقاله را در خود گنجانده و همانطور که از عنوان آن پیداست، به مسأله اقتصاد ترجمه و عوامل موثر بر آن با نظرداشت عنصر دیجیتال در ترجمه پرداخته است.
«وقتی ترجمه دیجیتال می شود» با عنوان اصلی «When Translation Goes Digital» در 285 صفحه توسط انتشارات «Palgrave Macmillan» چاپ و در سال 2021 راهی بازار نشر شده است. معرفی این کتاب در قالب طرح «تازههای نشر بینالملل» صورت میگیرد که به همت سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی و با هدف شناسایی و معرفی کتابهای جدید ناشران بینالمللی با محوریت علوم انسانی انجام میشود.