ه گزارش روابط عمومی سازمان انتشارات جهاددانشگاهی ، مراسم رونمایی از کتاب «بالای آسمان‌ها» و امضای تفاهم‌نامه همکاری میان سازمان انتشارات جهاددانشگاهی و سازمان ادبیات و تاریخ دفاع مقدس، با حضور سیدحمیدرضا طیبی؛ رئیس جهاددانشگاهی، امیر سرتیپ نبی سهرابی؛ جانشین بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس، سردار سرتیپ لطفعلی بختیاری؛ رئیس دانشگاه علوم انتظامی، عیسی علیزاده؛ معاون فرهنگی جهاددانشگاهی در سالن جلسات دفتر مرکزی جهاددانشگاهی برگزار شد.

جهادگران جهاددانشگاهی مبدع دفاع دانش بنیان کشور

دکتر حمیدرضا طیبی در این مراسم بیان کرد: زندگینامه شهید امیر مهرداد را که مطالعه می‌کنیم ما را به حال و هوایی که در قبل از انقلاب داشتیم می برد، زمانی که محصل و دانشجو بودیم، دوران پیروزی انقلاب، تشکیل جهاد سازندگی و بعد هم جهاددانشگاهی و فعالیت‌هایی که در جهاددانشگاهی از سال 1359 تا به امروز انجام شده است.

رییس جهاددانشگاهی با اشاره به این که پیش از انقلاب این باور را داشتیم که گویا کشور ما به لحاظ توسعه علمی و فناورانه به عمد عقب نگه داشته می‌شود و به لحاظ فرهنگی و سیاسی هم به سمت غرب هدایت می‌شد و تحت سیطره غرب بود، اظهار کرد: علت این که به لحاظ علمی و فناورانه به عمد عقب نگه داشته می‌شد این بود که غرب با پیشرفت علمی و فناورانه‌ای که داشت، دیده بود توسعه علمی و فناورانه چقدر میزان در اقتدار دفاعی و نظامی واقتدار اقتصادی موثر است پس طبیعی بود که تمایل نداشته باشد سایر جوامع به این حد از اقتدار با توسعه علم و فناوری برسند.

وی افزود: با روحیه خودباوری که امام(ره) در مردم ایجاد کرد، در بین دانشجویان انقلابی و علاقه مند به پیشرفت و توسعه کشور این بحث مطرح بود که چه کاری باید برای پیشرفت کشور انجام دهیم؟ زیرا با موضوعاتی که آن زمان مطرح بود و می‌گفتند بچه مسلمان‌ها یا نمی‌توانند خودشان مبدع توسعه علمی و فناورانه باشند یا بین دینداری و پیشرفت نمی‌شود تعامل جدی برقرار کرد، این تفکر به وجود آمده بود که چگونه اثبات شود که این مباحث درست نیست و تشکیل جهاد سازندگی شرایط خوبی را به وجود آورد که می‌شود در این حوزه‌ها کار کرد؛ بنابراین در دانشگاه صنعتی شریف و علم و صنعت جهاد سازندگی صنایع توسط همین بچه‌ها تشکیل شد و هدفشان این بود که به صنایع کشور و در رفع مشکلات آن‌ها کمک کنند و شهید مهرداد هم از همان زمان فعالیت خود را شروع کرده بود.

رییس جهاددانشگاهی تصریح کرد: نارضایتی امام(ره) از وضعیت دانشگاه‌ها در بهار ۱۳۵۹ منجر به انقلاب فرهنگی و تعطیلی دانشگاه‌ها شد و این فرصت مناسبی بود که سازمان مورد نظر تشکیل شود و در نهایت در ۱۶ مرداد ۱۳۵۹ جهاددانشگاهی با دو هدف بسیار مقدس و بزرگ یعنی توسعه فرهنگی (به عنوان زیرساخت اساسی پیشرفت و توسعه کشور) و توسعه علمی و فناورانه ایجاد شد تا بتواند در حوزه اقتصادی و حوزه دفاعی بنای رفیعی برای پیشرفت و توسعه کشور بسازد.

وی افزود: متاسفانه آغاز فعالیت جهاددانشگاهی مصادف شد با جنگ تحمیلی و طبیعی بود با انگیزه‌هایی که در ایجاد جهاددانشگاهی شکل گرفته بود این نهاد بیشتر به سمتی رفت که در لجستیک جنگ فعالیت کند و در حوزه فنی و مهندسی و تعمیر تجهیزات تقریبا سعی کردیم تمام توانمندی خود را به جنگ اختصاص دهیم و در این زمینه جهاددانشگاهی شریف کارهای بسیار خوبی انجام داد و می‌توان گفت مبدع دفاع دانش بنیان بچه‌های جهاددانشگاهی بودند.

دکتر طیبی با تاکید بر این که ارتباط بسیار خوبی در حوزه دفاعی با نیروهای مسلح داریم و این فعالیت‌ها را انجام می‌دهیم، اظهار کرد: هم در دوران جنگ و هم در دوران بعد از جنگ تمام تلاشمان این بوده است که اثبات کنیم که در کشور امکان حرکت در مرز علم وجود دارد و می‌توانیم علم را به فن تبدیل کرده و فن را در قالب محصول در خدمت توسعه کشور قرار دهیم که کارهای خوبی هم در این زمینه انجام شده است.

رییس جهاددانشگاهی بیان کرد: با جانفشانی عزیزانی همچون شهید امیر مهرداد بنده به یقین می گویم کشور هیچ مشکلی در زمینه توسعه علمی و فناورانه ندارد به شرطی که به آن‌ها باور داشته باشیم و به موقع اقدام کنیم.

وی افزود: کاری که باید در حوزه علوم انسانی و اجتماعی انجام شود این است که خاطراتی که نوشته می‌شود تبدیل به رمان‌های قوی و مبنای تهیه فیلم شود تا بتوان حال و هوای جنگ و 8 سال مقاومت را به نسل‌های بعد انتقال داد. منابع غنی از دوران دفاع مقدس داریم که می‌تواند تبدیل به فیلم شود و نیاز به انجام این کار داریم و این یکی از حوزه‌هایی است که می‌توانیم دین خود را به شهدا ادا کنیم.
 

مدل دفاعی مبتنی بر استفاده از ظرفیت‌های داخلی

سردار سرتیپ لطفعلی بختیاری؛ رئیس دانشگاه علوم انتظامی در ادامه این نشست با تأکید زنده نگه داشتن یاد و نام شهدا گفت: دفاع مقدس یک گنجینه است و شهدا از گوهر‌های این گنجینه هستند. یکی از صحنه‌هایی که امام خمینی(ره) آزمودند، صحنه دفاع مقدس بود. امام راحل در این صحنه به مردم اعتماد و از توانایی‌های آن‌ها استفاده کردند و این یک مدل دفاعی مبتنی بر استفاده از ظرفیت‌های داخلی بود که با تکیه بر مردم مورد محک قرار گرفت و موفق شد.

 وی افزود: در جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، ۲۱۳ هزار شهید تقدیم انقلاب شد و ۱۵۵ هزار شهید در صحنه جنگ به شهادت رسیدند و این آمار خسارت بزرگی برای جامعه انسانی ایران بود. اما در عین حال دستاورد‌های بزرگی هم داشت.

سردار بختیاری ادامه داد: الگو‌های جهادی یکی از دستاورد‌های دفاع مقدس بود و شاید بتوان یکی از مؤلفه‌های مهم الگوی اداره جنگ را اعتماد به مردم و تعهد دانست. همچنین جرئت، جسارت و شجاعت مؤلفه مهم دیگری در بین رزمندگان بود و آن‌ها با چالاکی و تحرک در میدان‌های جنگ حضور داشتند.

بازنمایی گفتمان در جامعه برای نسل فعلی

امیر سرتیپ نبی سهرابی، جانشین بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس در ادامه با بیان اینکه نوع فعالیت بنیاد از نوع انتقال پیام بوده و انتقال پیام به نسل جدید باید بدون تحریف انجام شود، گفت: گفتمان دفاع مقدس، همان گفتمان انقلاب است که امام آن را بر مبنای گفتمان اسلام ناب و گفتمان عاشورا به پیروزی رساند و در گفتمان دفاع مقدس نیز رویکرد امام مردمی بوده است.

وی ادامه داد: توده‌های مردم گفتمان امام را پذیرفته و سیل مردم برای دفاع از کشور و ایستادگی در مقابل صدامیان شروع شد و این گفتمان کشور را در برابر تجاوز صدام پیروز کرد. امام گفت مردم نگران نباشند یک دزدی آمده و یک سنگی به چاه انداخته و اینگونه صدام را خوار و خفیف کرد. گفتمان امام یک گفتمان عقلی بوده و به همین دلیل در مردم ما و منطقه تأثیر گذاشته و توده مردم را بسیج کرد و مقاومت را در منطقه به پیروزی رساند.

امیر سهرابی در ادامه بیان کرد: وظیفه اصلی بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس بازنمایی گفتمان در جامعه برای نسل فعلی است. گفتمان‌سازی با بخشنامه انجام نمی‌شود و دستوری نیست و باید در این زمینه، اقناع‌سازی از طریق فیلم، شعر، رمان و ... تحقق یابد. گفتمان دفاع مقدس باید در نسل جوان احساس اقتدار، هویت، شرافت و غرور ایجاد کند.

جانشین بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس کشور با تأکید بر اینکه باید نماد‌هایی مناسب برای جوانان ایجاد شود، گفت: یکی از اقدامات این است که شهدای برجسته همچون حسین خرازی، محسن حججی، علی صیاد شیرازی، حاج قاسم سلیمانی و ... را تبدیل به نماد‌هایی برای نسل جدید کنیم. در تحلیل جامعه‌شناختی، یک سرمایه معنوی و نمادین وجود دارد مثل روحانیت که یک سرمایه معنوی است و نماد آن‌ها امام و رهبری هستند. شهادت نیز یک سرمایه است که شهدا نماد آن هستند. پهلوانی یک ارزش اجتماعی است که پوریای، ولی یک نماد از این ارزش است و باید این نماد‌ها و ارزش‌ها را برای نسل امروز معرفی کنیم.

اقدام علی لندی نشان از توجه نسل امروز به مفهوم ایثار است

عیسی علیزاده، معاون فرهنگی جهاددانشگاهی نیز در ادامه این نشست با اشاره به فعالیت‌های جهاددانشگاهی در حوزه ترویج فرهنگ دفاع مقدس گفت: دبیرخانه دائمی شهدای جهاددانشگاهی در دو واحد خوزستان و آذربایجان شرقی راه‌اندازی شده است و اقدامات خوبی را در زمینه ترویج فرهنگ دفاع مقدس در این نهاد شاهد هستیم. همچنین راه‌اندازی گروه جهاد و مقاومت در خبرگزاری ایکنا از اقدامات مهم در این زمینه بوده و تکریم خانواده شهدا و ایثارگران و فرهنگ‌سازی در حوزه ایثار و مقاومت در اولویت خبرگزاری‌های ایسنا، ایکنا و سینا قرار دارد.

وی با اشاره به شهادت علی لندی، نوجوان ایذه‌ای گفت: این موضوع نشان می‌دهد نوجوانان و جوانان به ایثار و شهادت اهمیت می‌دهند و ما هستیم که باید این مسئله را در میان قشر‌های گوناگون جامعه تقویت کنیم.

علیزاده با اشاره به نشست‌های تخصصی در حوزه دفاع مقدس ادامه داد: در کنار نشست‌های تخصصی، کسانی که تجربه حضور در دفاع مقدس را دارند، می‌توانند نقش مهمی در انتقال فرهنگ دفاع مقدس به نسل نوجوان و جوان امروز ایفا کنند. از سوی دیگر بحث نظرسنجی و افکارسنجی نیز حائز اهمیت است، یکی از نظرسنجی‌هایی که در بهمن ۹۹ در میان گروه هدف ۱۸ تا ۳۵ سال و به صورت مصاحبه حضوری و میدانی انجام شد، در پاسخ به این سؤال بود که «اگر کشورم مورد حمله نظامی قرار گیرد، حاضرم از آن دفاع نمایم». از بین افراد یادشده، ۷۰ درصد گفته بودند که حاضرند از کشور دفاع کنند.

علیزاده در پایان سخنان خود ضمن اشاره به ایام اربعین حسینی غزلی از مریم کرباسی با عنوان «شنیده بود که این بار باز دعوت نیست» را خواند.

 شنیده بود که این‌ بار باز دعوت نیست

 کشید از ته دل آه و گفت: قسمت نیست

 بیا به داد دل تنگ ما برس ای عشق!

 اگر که حوصله داری، اگر که زحمت نیست

 غمی است در دل جامانده ‌های کرب و بلا

 که هرچه هست یقین دارم از حسادت نیست

 میان ما که نرفتیم و رفته ها، شاید

 تفاوتی ست در آغاز و در نهایت نیست

همیشه آن که نرفته است بی قرار تر است

 همیشه آن که نرفته است، کم سعادت نیست

 و آن کسی که در این راه اهل دل باشد

 مدام اهل گله کردن و شکایت نیست

خودش نرفت و دلش را پیاده راهی کرد

نباید این همه دل دل کند که فرصت نیست

 حمایت از چاپ پایان‌نامه‌های دفاع مقدس

دستاوردهای انسانی یکی از مهمترین دستاوردهای فرهنگی جهاددانشگاهی است

در ادامه دکترحامد علی اکبرزاده رییس سازمان انتشارات جهاددانشگاهی اظهار کرد: دستاوردهای جهاددانشگاهی در طول چهار دهه حیاتش دستاوردهای متعددی بوده و این نهاد هم دستاوردهای علمی و فناورانه و هم آموزشی و فرهنگی داشته است. به نظرم می‌رسد که یکی از مهمترین دستاوردهای فرهنگی جهاددانشگاهی دستاوردهای انسانی بوده و پرورش نیروهای جهادگر و انسان طراز انقلاب اسلامی و انسان مجاهد که حال این‌ها را می‌توان در همین شهدای جهاددانشگاهی یعنی شهید امیر مهرداد و امثال ایشان و مرحوم دکتر کاظمی آشتیانی و خیلی افراد دیگری که انصافا می‌شود این ویژگی را برایشان برشمرد، دید.

وی افزود: معرفی این شخصیت‌ها و معرفی این دستاوردها حتما یک ضرورت است. روایت تاریخی مجاهدت‌ها، تلاش‌های صادقانه و مؤمنانه یک ضرورتی است که در حوزه معاونت فرهنگی و در سازمان انتشارات جهاددانشگاهی این کار را شروع کردیم و جلد اول از این روایت اختصاص پیدا کرد به شهید بزرگوار شهید امیر مهرداد که از اعضای جهاد‌دانشگاهی صنعتی شریف بودند و در زمان حیات خود خدمات علمی و فناورانه داشتند.

دکتر اکبرزاده ادامه داد: امضای این تفاهم نامه باعث خواهد شد که ما بتوانیم پاسدار ارزش‌ها و افتخارهایی که در دوران دفاع مقدس آفریده شد باشیم. مهم‌ترین چیزی که در این تفاهم نامه به آن توجه داریم حمایت از پایان نامه و طرح‌هایی پژوهشی در حوزه ادبیات و دفاع مقدس است.

غبار فراموشی بر خاطرات شهدا

مجید نجف‌پور، یکی از نویسندگان کتاب «بالای آسمان‌ها» با بیان اینکه هشت سال دفاع مقدس افتخاری برای نسل‌های آینده خواهد بود، گفت: من در سال‌های جنگ در ستاد جنگ‌های نامنظم شهید چمران بودم و بعد از آن تصمیم گرفتم در زمینه ادبیات دفاع مقدس بنویسم و این را یک وظیفه اخلاقی برای خود می‌دانم.

وی در ادامه درباره شهید مهرداد افزود: در طول هشت ماهی که به جمع‌آوری اسناد و مصاحبه با دوستان شهید می‌پرداختم، بسیاری از دوستان شهید به سختی خاطرات را یادآوری می‌کردند، زیرا غبار فراموشی و گذر زمان بر روی این خاطرات نشسته بود.

این نویسنده ادامه داد: یکی از نکات مهم در زندگی شهید مهرداد آن بود که اگر اکنون زنده بود، به عنوان یکی از شخصیت‌های دانش‌بنیان مطرح بود. او دستگاه تقطیر الکل را اختراع کرده بود که هم‌اکنون در هلال احمر در حال استفاده است. در این کتاب به نبوغ این شهید اشاراتی شده است.

نجف‌پور در ادامه بیان کرد: شهید مهرداد یک زندگی جهادی داشت و خاطراتی که همسر شهید از این زندگی جهادی بیان می‌کند، بسیار تأثیرگذار است و امیدوارم چنین قدم‌هایی برای شهدا برداشته شود. هر چند دیر است. اما باید ادامه یابد.

فاطمه پهلوانیان، همسر شهید امیر مهرداد نیز در ادامه گفت: شهید مهرداد با وجود سن کم، بهترین زمان را برای بهترین معامله انتخاب کرد. او با خدا معامله کرد و امیدوارم بتوانیم به وصایای شهدا در جامعه عمل کنیم. باید بگویم من در زندگی با شهید مهرداد بسیار متحول شدم.

وی با بیان اینکه چاپ این کتاب و آثاری نظیر آن درباره شهدا می‌تواند فرهنگ ایثار و سبک زندگی شهدا را به نسل جوان انتقال دهد، افزود: سخن گفتن از شهدا آسان است. اما ادامه راه شهدا سخت است و امیدوارم همه ما مرد این میدان و راه باشیم.

در پایان این مراسم تفاهم‌نامه همکاری میان سازمان انتشارات جهاددانشگاهی و سازمان ادبیات و تاریخ دفاع مقدس امضا و کتاب «بالای آسمان‌ها» رونمایی شد.