جایگاه فردوسی در زبان فارسی» بررسی شد
دوشنبه, 26 اردیبهشت,1401
جایگاه فردوسی در زبان فارسی» بررسی شد
نشست «بررسی جایگاه فردوسی در زبان فارسی» با حضور دکتر حمیدرضا اردستانی رستمی، فردوسی پژوه برجسته کشور روز یکشنبه ۲۵ اردیبهشت ماه در سرای علمی- فرهنگی دانشگاهی سی و سومین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران برگزار شد.

 به گزارش روابط عمومی سازمان انتشارات به نقل ازلیزنا، نشست «بررسی جایگاه فردوسی در زبان فارسی» با حضور دکتر حمیدرضا اردستانی رستمی، فردوسی پژوه برجسته کشور روز یکشنبه ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۱ در سرای علمی- فرهنگی دانشگاهی سی و سومین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران برگزار شد.

پیش از آغاز رسمی مراسم و سخنرانی دکتر اردستانی رستمی، دکتر حامد علی اکبر زاده، رئیس سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی صحبت کرد و ضمن تبریک امروز به علاقه مندان فردوسی گفت: مطالب و صحبت هایی که توسط مهمانان عزیز بیان می شود در مجلات کتاب جهاد دانشگاهی ما منتشر خواهد شد و امید است که مطالب مطرح شده مفید واقع شود.

دکتر حمیدرضا اردستانی ضمن فرستادن درود به حضار و کسانی که ایجاد زمینه برای این نشست را به وجود آوردند گفت: با توجه به دغدغه های ما که روز به روز بیشتر می شود و به همان اندازه بیشترین چیزی که آسیب می بیند فرهنگ است واجب است که برای بهبود اوضاع، به طور کلی بیشتر توجه مان به سمت و سوی فرهنگ پیش رود، در واقع به سمتی پیش رویم که برای فرهنگمان از جمله فردوسی و شاهنامه بتوانیم کاری انجام دهیم.

وی با توجه به اینکه زبان فارسی ریشه در زبان های دیگر دارد گفت: ما سه دوره زبانی را پشت سر گذاشته ایم که در دوره اول زبان باستانی هست که کتیبه های باستانی با این زبان در نیمه غربی ایران بوده است و زبان نیمه شرقی، که در واقع از آن به زبان اوستایی یاد می شود و مهم ترین سند ما از آن دوران کتاب اوستایی یعنی همان کتاب مقدس زرتشتیان است. دوره میانه بعد از دوره باستان است و در این دوره می توان به دو شاخه زبانی که پارسیک یا همان فارسی میانه یا پهلوی میانه است و زبان های شاخه غربی که در دوره میانه هست اشاره کرد.

رستمی اردستانی راجع به فردوسی و زبان فارسی و نسبت این دو با هم گفت: ما باید بدانیم که فردوسی چه جایگاهی و نقشی در پاسداشت زبان فارسی داشته است. از خیلی قبل ما دائما این مسئله و موضوع را شنیده ایم که اگر فردوسی نبود، زبان فارسی هم پایداری و پایندگی نداشت که البته خیلی از اساتیدی که در این حوزه فعالیت می کنند گفته اند این جمله سخن درست و مناسبی نبوده و با نگاهی دیگر به این مسئله می نگرند.

رستمی در ادامه به بررسی جایگاه فردوسی در شاهنامه پرداخت و گفت: زبان فارسی که می شود گفت بیش از هزار سال از او آثار نوشتاری داریم میراث ما از گذشتگان است. متن هایی با محتوای مسیحی و بودیست از زبان های نیمه شرقی در دست داریم در واقع زبان های خوارزمی و بلخی هم داریم که چیز چندانی از آن ها باقی نمانده است. البته در فارسی میانه و پهلوی بسیاری از اسنادی که مرتبط هست با متون زرتشتی داریم، که در زمان پهلوی نوشته شده خصوصا در قرن سوم هجری شمسی و قرن نهم میلادی نمایان گشته است. در دوره سوم که از آن تحت عنوان دوره نو و جدید یاد می کنند، ما با فارسی دری رو به رو می شویم. و نکته مهم این است که این زبان را در آن دوره به نام زبان گفتاری پذیرفتند. در واقع فقط فردوسی برای پاسداشت زبان فارسی تلاش نکرده است، حکام ایرانی هم کارهایی برای حفظ این زبان انجام دادند و در حفظ این زبان نقش به سزایی را ایفا کردند.

رستمی درباره خود فردوسی که موضوع اصلی این نشست بود گفت: اگر فردوسی نبود شاید قدرت نوشتاری که ما در فارسی تا به امروز داشته ایم هیچ موقع پدیدار نمی گشت. فردوسی، با آن ظرفیتی که در زبان فارسی و آن گنجینه بزرگی که از لغات فارسی وجود داشت را در این دوره گردآوری و به ما ثابت کرد که این ظرفیت در زبان فارسی برای بیان خیلی از آثار علمی وجود دارد و ما باید به نحو احسن از آن استفاده کنیم. ما در واقع شاهد این مسأله بودیم که عربی زبان علم شناخته شده بوده است و این مسئله منجر به گنگ شدن زبان فارسی شده است حتی فلسفه ای که آن ها بیان می کنند بیش تر جنبه عرفانی داشته و دارد.

رستمی تاکید کرد: اگر می خواهید گیرایی کلام خوبی داشته باشید باید شاهنامه را بخوانید و بعد خواهید دید که دچار چه تحولات و گیرایی در کلام خود خواهید شد. بنای بزرگ این اتفاق فردوسی بوده و اگر فردوسی نبود می توانیم این احتمال را مطرح کنیم که فارسی زبان نوشتاری نمی شد و زبان عربی به عنوان زبان نوشتاری جایگزین می گشت. برای فردوسی باید این نکته را در نظر داشت که در دوره ای که اصطلاحات علمی نجوم به کار برده می شد، فردوسی زبان ساده فارسی را به میان توده مردم برد.  

حمیدرضا اردستانی رستمی درپایان سخنان گفت: ما می توانیم بگوییم فردوسی ستون زبان فارسی بوده و مطمئنا نقش بزرگی در پاسداشت زبان فارسی داشته است. ما حقیقتا باید قدردان فردوسی باشیم و هر از گاهی مجلس بزرگداشتی برایش بر پا کنیم و شاهنامه را به صورت علمی و به دور از نگاه های ملیت گرایانه نگه داشته و به درستی آن را به صورت علمی به جامعه منتقل کنیم.


تمامی حقوق این سایت برای سازمان ترویج مطالعه و نشر جهاد دانشگاهی محفوظ است. نقل مطالب با ذکر منبع بلامانع است.
Copyright ©2024 Iranian Students Booking Agency. All rights reserved