به گزارش روابط عمومی سازمان ترویج مطالعه و نشر جهاد دانشگاهی، نشست خبری سیامين جشنواره ملی كتاب سال دانشجويی با حضور علیرضا کلانترمهرجردی معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی، حامد علیاکبرزاده ریيس سازمان ترویج مطالعه و نشر جهاد دانشگاهی و دبیر جشنواره، دوشنبه، ۲۲ آبان با حضور اصحاب رسانه در خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا) برگزار شد.
کلانترمهرجردی در این نشست ضمن تبریک «هفته کتاب» با اشاره به آنکه کتاب، مطالعه و خواندن از مهمترین مسیرهای سعادت انسانی و فاصله گرفتن او از شقاوت است یادآور شد: قرآن کریم بهعنوان بالاترین قله کتاب و کتابت در مسیر ارتباط خالق با مخلوق به شمار میرود. این کتاب آسمانی برای هدایت و سعادت انسان نازل شده و هر آن کس که به این کتاب و آموزههایش متمرکز و متمسک شد بیهیچ تردیدی در مسیر توفیق گام برداشته است. امروز وظیفه مروجان در حوزه کتاب ادامه دادن این مسیر و همنشینی تمامی مردم با مسئله کتاب و کتابخوانی است.
وی با بیان آنکه رسول گرامی اسلام، قرآن را «ثقل اکبر» یاد کرده که راه سعادت و شقاوت برای تعالی انسان به پرداختن یا نپرداختن به آموزههای این کتاب آسمانی گره خورده است خاطرنشان کرد: آموزههای اسلامی نیز قرآن و کتاب را چراغ راه انسان معرفی کرده و اینجاست که کتاب بهمثابه نور در تاریکی و آب برای تشنه مورد توجه قرار میگیرد. پس بر همین اساس بر تمامی دستگاههای فرهنگی اصلی واجب است که متمسک و متوسل به حوزه کتاب در امر سعادت و کمال انسان، وظیفه خود را به خوبی و درستی انجام دهند.
کلانترمهرجردی با اشاره به آنکه هر انسان در طول زندگی یکبار تجربه زیست در این جهان اثیری را تجربه میکند، به ابزار و لوازم مختلف در این تجربه در زیست انسانی اشاره و کتاب را یکی از اصلیترین آنهاست دانست و افزود: این کتاب است که ما را در معرض زندگی زیسته دیگران و درک تجربه ابعاد مختلف زندگی انسانها در سراسر جهان قرار میدهد. همسو شدن با کتاب و بهره بردن از تعالیم آموزنده آن از نقاط عطف جوامع به شمار میرود.
معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی کتاب را به آزمایشگاهی مکتوب تعبیر کرد و یادآور شد: محتویات کتاب است که حوادث سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و نقاط عطف جامعه را مانند یک آزمایشگاه مورد تحلیل و نتایج آن را به جوامع ارائه میدهد.
وی با اشاره به آنکه یکی از اصلیترین مأموریتهای جهاد دانشگاهی به عنوان نهاد علمی و فرهنگی برخاسته از انقلاب، ترویج امر مطالعه و نشر به عنوان مأموریتی راهبردی است یادآور شد: در طی طول عمر فعالیت جهاد دانشگاهی همواره کارهای گزین و ارزشمندی را در حوزه استمرار مسئله مطالعه و نشر شاهد بودیم. با وجود تغییر سیاستهای این نهاد مسئله تأکید بر امر ترویج مطالعه و نشر و پرداختن به رویههای مختلف آن با محوریت کتاب در طول این سالها تغییری نکرده که برگزاری سیامین جشنواره کتاب ملی سال دانشجویی شاهدی بر این مدعا است.
کلانترمهرجردی با اشاره به آنکه فلسفه حفظ این سیاست و برجسته کردن آن در مواجهه با دانشجویان به درک این مهم بازمیگردد که هر دانشجویی وقتی وارد دانشگاه میشود با کولهای فرهنگی پای به این محیط علمی و فرهنگی میگذارد پس یکی از مهمترین شاخصهای مهم آن پرداختن به امر کتابت است تصریح کرد: همراه کردن دانشجویان طی دوره و دروسِ پایههای علمی در سایه کتاب است که صورت میگیرد و افزایش سهم سبد فرهنگی مطالعه برای دانشجویان به عنوان یکی از اصلیترین سیاستهای سازمان ترویج مطالعه و نشر جهاد دانشگاهی همواره در دستور کار قرار داشته و این مسئله را با جدیت بیشتر پیگیری میکنیم.
معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی با اشاره به تغییر نام سازمان انتشارات جهاد به سازمان ترویج، مطالعه و نشر جهاد دانشگاهی را یکی از اصلیترین گامهای اجرایی در راستای تحقق و تبلور همنشینی عموم مردم بهویژه دانشجویان با مسئله کتاب، مطالعه و مأنوس بودن با یار مهربان دانست و تأکید کرد: تلاش ما این است که مطالعه تنها به محیط دانشگاه خلاصه نشود و با برقراری انس و الفت میان دانشجو و کتاب حتی بعد از سالهای دانشجویی نیز شاهد پرورش جامعه نخبگانی مأنوس با کتاب باشیم.
کلانترمهرجردی، سیاستهای متکی بر حوزه فرهنگ در جهاد دانشگاهی را طی چند سال اخیر متأثر و وامدار بیانیه گام دوم مقام معظم رهبری دانست و خاطرنشان کرد: مأموریت جهاد و همچنین سازمان ترویج، مطالعه و نشر در این سازمان برگرفته از مؤلفههای نقشه جامعه علمی و گفتمان نخبگانی علم در کشور است.
معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی استمرار این سیاست و نگرش را منتج به نتیجهای چون ترویج علم در سالهای پیش رو با رشد و شتاب بالاتری دانست و خاطرنشان کرد: رویدادسازی برای ترویج گفتمان علم، توسعه و ترویج نشر و مطالعه با اتکا به ابزارهای نوین از مهمترین سیاستهای جهاد دانشگاهی، معاونت فرهنگی و سازمان مطالعه، ترویج و نشر به شمار میرود و بر این مسئله تأکید داریم که علمآموزی، گسترش و ترویج آن بدون گام گذاشتن در حوزه مطالعه و خواندن نباید در دستور کار قرار گیرد.
در ادامه این نشست کلانترمهرجردی در پاسخ به خبرنگارایکنا، مبنیبر تأکید مقام معظم رهبری بر حوزه آیندهپژوهی و بهره بردن از این تذکار رهبری در سیاستهای معاونت فرهنگی گفت: بررسی روندهای تمدنسازی در محیطهای دانشگاهی وظیفه سازمان ترویج و مطالعه کتاب است اما نباید فراموش کنیم که در تحقق این مسیر به شکل ایدهآل و آرمانی با آسیبهایی مواجه هستیم.
وی در تشریح این آسیبها گفت: امروز در شرایطی قرار داریم که آن نگاه کلاسیک و سنتی به کتاب تغییر یافته و در سایه ابزارهای رسانهای متفاوتی که ایجاد شده احساس و نیاز به خواندن کاهش پیدا کرده است. پس با همین نگاه سازمان ترویج و مطالعه و نشر ایجاد شد تا بتوانیم در مسیر رفع این آسیبها گامهای جدی، عینی و عملیاتی برداریم.
معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی با اشاره به تحلیلهای آماری که نشان میدهد باوجود تمامی این آسیبها کتاب همچنان در سبد فرهنگی خانوادهها با تمامی افتوخیزهایش وجود دارد تأکید کرد: اقتصاد نشر دارای هزینههای سنگینی است، قیمت بالای کتاب و تمامی این شرایط باعث شده که شاهد کاهش احساس خواندن و مطالعه کتاب در جامعه باشیم. پس برهمین اساس است که بخشهای مختلف بهویژه نهادها و سازمانهای فرهنگی در کشور خود را ملزم به ترویج این مسئله میدانند.
وی با تأکید به آنکه گروههایی در سراسر کشور وجود دارند که در امر مأنوس بودن با کتاب خود را جدی میدانند که میتوانیم به گروههای دانشجویی، گروههای علمی و پژوهشی اشاره کنیم خاطرنشان کرد: در سازمان ترویج و مطالعه نشر ایدههای مختلفی را در دست داریم. اما مسئله این است که با توجه به اقتضائات زمانه؛ فراهم ساختن لوازم و زیرساختها هزینهبر است که جهاد بهتنهایی نمیتواند در این امر گامهای محکم و استوار بردارد و اینجاست که دست یاری دیگر نهادهای فرهنگی را میفشاریم و از حضور آنها در قالب کارهای مشارکتی استقبال میکنیم.
معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی بهره بردن از فضاهای نوین مانند سکوهای دیجیتال در حوزه کتاب را یکی از گامهای عینی و عملیاتی جهاد دانشگاهی و نشر دانشگاهی برشمرد که در حوزه ترویج مطالعه میتواند اثربخشی بسیار بالایی برخوردار باشد و تصریح کرد: برای تحقق متدولوژی جدید و همسو با دانش روز در حوزه کتاب در کنار هنر ترویج مطالعه بهروز، نیازمند تقویت زیرساختها هستیم و بر این اساس ظرفیتهای خود را با اتکا به روشهای نوین مطالعه ایجاد کردهایم. این مهم، حوزه وظیفه جهاد دانشگاهی است اما آنچنانکه به آن اشاره شد نیاز به همراهی نهادهای فرهنگی با جهاد دانشگاهی در گستره این مسئله بیشازپیش به چشم میخورد.
دکتر حامد علیاکبرزاده رییس سازمان ترویج مطالعه و نشر جهاددانشگاهی در نشست خبری سیامین جشنواره ملی کتاب سال دانشجویی با اشاره به برگزاری برنامههای متعدد و برگزاری جشنواره کتاب سال دانشجویی، به عنوان مهمترین برنامه هفته کتاب گفت: این جشنواره، دوشنبه ۲۹ آبان ماه در تالار فردوسی دانشگاه تهران برگزار میشود. جشنواره کتاب سال دانشجویی، قدیمی ترین برنامه فرهنگی در بدنه جهاد دانشگاهی، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به حساب میآید.
وی با بیان اینکه دستاوردهای متعددی طی ادوار برگزاری این جشنواره حاصل شده است، افزود: بررسیها بیانگر این است که برندگان ادوار گذشته این جشنواره جزو اساتید دانشگاهها هستند یا اولین کتاب خود را در انتشارات جهاد دانشگاهی به چاپ رساندهاند. این جشنواره با تمام فراز و فرودهای خود، موفق عمل کرده است.
دبیر سیامین جشنواره ملی کتاب سال دانشجویی درباره جزئیات این رویداد گفت: فراخوان سیامین جشنواره کتاب سال دانشجویی در اسفند ماه سال گذشته منتشر شد. این جشنواره در دو بخش «اصلی» و «ویژه» برگزار میشود بخش اصلی شامل ۶ گروه و بخش ویژه نیز شامل ۲ گروه میباشد. گروههای بخش اصلی شامل حوزههای «علوم انسانی و ادبیات فارسی»، «هنر و معماری»، «علومپایه»، «فنی و مهندسی»، «کشاورزی و منابع طبیعی» و «پزشکی» میشود. همچنین بخش ویژه نیز درباره مسائل اصلی کشور و مربوط به شعار سال است.
وی در تشریح بخش ویژه سیامین جشنواره کتاب سال دانشجویی گفت: این بخش در ارتباط با مسائل اصلی کشور و شعار سال و موضوعاتی همچون «ادبیات پیشرفت» و «اقتصاد دانش بنیان و تولید ملی» است.
وی با بیان اینکه بیشترین تعداد آثار دریافتی مربوط به حوزه علومانسانی و ادبیات است، گفت: ۵۵۴ اثر متقاضی شرکت در سیامین جشنواره کتاب سال دانشجویی هستند که از این تعداد، 301 اثر مربوط به حوزه علومانسانی و ادبیات میشود. پس از حوزه علوم انسانی، حوزه پزشکی در جایگاه دوم قرار دارد و 106 اثر متقاضی شرکت در این برنامه فرهنگی هستند. فنی و مهندسی با 47 اثر، هنر و معماری با ۲۷ اثر، کشاورزی با 26 و علومپایه با 25 اثر در جایگاههای بعدی قرار دارند. همچنین ۲۲ اثر نیز متقاضی شرکت در بخش ویژه هستند.
دبیر سیامین جشنواره ملی کتاب سال دانشجویی ادامه داد: از مجموع کل آثار دریافتی، 53 درصدآثار تالیفی و 47درصد باقیمانده نیز آثار ترجمه شده هستند. 69 درصد شرکتکنندگان را مردان و ۳۱ درصد را زنان تشکیل میدهند.
دکتر علیاکبرزاده درباره جامعه آماری شرکتکنندگان گفت: 63 درصد از مشارکتکنندگان در سیامین جشنواره کتاب دانشجویی در دانشگاههای دولتی مشغول به تحصیل هستند. همچنین ۲۰ درصد در دانشگاه آزاد و ۱۷ درصد دیگر نیز در سایر دانشگاهها تحصیل میکنند. 69 درصد شرکتکنندگان دانشجوی مقطع کارشناسی، ۲۳ درصد دانشجوی مقطع کارشناسیارشد و ۸ درصد نیز دانشجوی مقطع دکتری هستند.
وی با بیان اینکه برخی از ناشران برای برگزاری این جشنواره به ما کمک کردهاند، گفت: ۳ ناشر برتر در اختتامیه این رویداد فرهنگی تجلیل میشوند.
علی اکبرزاده همچنین با بیان اینکه، آیین اختتامیه سی امین جشنواره ۲۹ آبان ماه در تالار فردوسی دانشکده ادبیات دانشگاه تهران برگزار میشود، گفت: ۵۵۴ اثر به دبیرخانه سی امین جشنواره ملی کتاب سال دانشجویی ارسال شده که 15 اثر برگزیده و 11 اثر شایسته تقدیر در آیین اختتامیه معرفی و تجلیل می شوند.
در ادامه رئیس سازمان ترویج مطالعه و نشر جهاد دانشگاهی درباره برنامههای متعددی که در استانهای مختلف کشور در ایام هفته کتاب اجرا میشود، گفت: اجرای پویش اهدای کتاب، یکی از برنامههای سازمان ترویج مطالعه و نشر جهاد دانشگاهی به حساب میآید. ما در این پویش درنظر داریم که کتابهای کمکدرسی دانشجویان که مربوط به دوران تحصیلات پیش از دانشگاه میشود را به مناطق محروم اهدا کنیم. در این راستا پویش اهدای کتاب در استان لرستان اجرا میشود.
علی اکبرزاده ادامه داد: برنامههای متعددی مانند رونمایی از کتاب، تجلیل از استادان، برگزاری نمایشگاه کتاب در سایر استانهای کشور اجرا میشود. این در حالی است که بودجه اجرای برنامههای فرهنگی در کشور کم است و سهم بودجه برنامههای فرهنگی جهاد دانشگاهی در مقایسه با دیگر سازمانها بسیار کم است در حالی که این نهاد دست به اجرای برنامههای متعددی میزند.
وی با بیان اینکه به منظور ارائه امتیاز به برندگان کتاب سال دانشجوی با بنیاد ملی نخبگان در حال رایزنی هستیم، گفت: برندگان این رویداد فرهنگی مشمول امتیازهای بنیاد ملی نخبگان میشوند. این موضوع در حال نهایی شدن است و نتایج اعلام میشود.
علیاکبرزاده در ادامه این نشست در پاسخ به ایکنا مبنیبر سیاست روزآمد کردن برنامههای سازمان ترویج، مطالعه و نشر جهاد دانشگاهی همزمان با گسترش ابزار رسانهای و ابعاد مختلف شیوههای مطالعاتی به دو برنامه جدید این سازمان اشاره کرد و افزود: نخستین برنامه، برپایی «باشگاههای مطالعه دانشجویان» است که بعد از اختتامیه سیامین جشنواره ملی کتاب سال دانشجویی در دانشگاههای ۱۰ استان کشور و تأکید بر برگزاری هفتهای یکبار از این جلسات گامی مهم را در حوزه مسئله ترویج مطالعه و انس با کتاب در دستور کار داریم.
وی در تشریح دومین مؤلفه جدید سازمان ترویج، مطالعه به نشر جهاد دانشگاهی به برپایی «مدرسه نویسندگی دانشجویان ایران» اشاره کرد و افزود: این رخداد از آذر فعالیت خود را آغاز میکند و طی آن شاهد برپایی کارگاههای هنر نویسندگی در حوزههای مختلف در ۱۰ استان کشور هستیم.
علیاکبرزاده در پایان گفت: مسئله ترویج گفتمان علم پیشاز این در قالب رویداد پایاننامه و کتاب سه دقیقهای (سدید) برگزار شده بود و در گام جدید و با توسعه نگرش این رویداد را به حوزه پایاننامهها؛ کتابها؛ مقالات؛ طرحهای پژوهشی و اختراعات دانشجویی گسترش دادهایم.
گفتنی است اختتامیه سیامین دوره ملی کتاب سال دانشجویی، ۲۹ آبان ساعت 9 الی 12 به میزبانی تالار فردوسی دانشکده ادبیات دانشگاه تهران برگزار خواهد شد.