بومشناسی، علم عصیانگر مجموعه مقالاتی است که در این رشته جنبهی کلاسیک یافته و نام اکثر آنان کموبیش در کتابها و متون مرتبط تکرار میشود.
وضعیت بومشناسی امروز از نظر ایدئولوژیک شبیه به وضعیت نهضتهای مقاومت است و راشل کارسون و آلدو لئوپولد را بایستی یاغی محسوب کرد، چرا که آنان حق جامعه و فرد را در آلودهساختن محیط، انهدام منظم و بیوقفهی صیادان وحشی، پخش همهجایی و بدون تبعیض آفتزداها، آمیختگی آب و غذا با مواد شیمیایی، تخصیص بیمهابای فضا و زمین به مقاصد فناوری و نظامی را بهمبارزه میطلبند. آنان با رشد بیوقفهی جمعیت انسانی، بعضی از شیوههای بهاصطلاح "کمک" بهمردم کمرشد، اضافهنمودن بیمورد مواد رادیواکتیو به سرزمینها و چشماندازها، انقراض گونههای گیاهی و حیوانی، رامنمودن همهی سرزمینهای وحشی، دخالت وسیع در جو و دریا و اغلب راهحلهای خالص مهندسی دیگر و نفوذ و دخالت در جهان زنده مخالفند.
تفکر واقعاً بومشناختی لزوماً با زمان و مکان آشتیناپذیر نیست. البته این تفکر عنصری از خضوع و فروتنی را در خود دارد که گرچه با شیوهی تفکر ما بیگانه است، اما ما را به سکوت توأم با حیرت و سپس تأیید شادمانانه وامیدارد. اما این شیوه یک عامل اساسی پیرامون تمام برنامهریزیهای فنی، اجتماعی، شعر و تفکر ما را مطرح میکند، چیزیکه همچون ویتامین اساسی و ضروری است و آن اینکه بومشناسی فقط یکی است نه اینکه یک بومشناسی برای انسان و یکی برای مادون آن؛ هیچ مکتب، نظریه، طرح یا نهادی کنترل آنرا دراختیار ندارد. این برای ما بهمعنی نگریستن به موزائیک جهان از زاویهی انسان، اما بدون تعصب انسانی است. بایستی آنرا بدون واهمه در برخورد با مشکلات بزرگ فلسفی بشر یعنی فناپذیری، مفهوم انسان و محدودیت او بهکار گرفت. تأیید منشأ و جوهرهی ارگانیک انسان همانا آزمون نهایی تفکر اوست.
به جای مقدمه / 7
بوم شناسی علم عصیانگر / 9
اخلاق زمین / 12
تراژدی منابع عام / 34
حفظ محیط زیست / 55
لگام شناسی و رقابت / 61
شیوه های بوم شناختی در معماری سرزمین / 96
از انسان و جانوران پست تر / 106
چهارپایان وحشی چگونه اهلی شدند/ 124
سرزمین به یاد مانده / 134
رویکرد بوم شناختی به علوم اجتماعی / 142
تهاجم / 160
حالت پایدار: قوانین فیزیکی و گزینه های اخلاقی / 182
ریشه های تاریخی بوم شناختی ما / 194
اندیشه بوم شناختی در شرف ظهور / 210
برخی از اصول وحدت بخش در بوم شناسی / 220
ایده های بزرگ بوم شناسی در دهه 90/ 244
ادای احترام به سانتاروزالیا، یا چرا این همه انواع جانوران / 256
سیستم جهانی / 276
زمین یک موجود زنده / 304
دسته بندی موضوعی | موضوع فرعی |
علوم پایه |
زیست شناسی
|