در عالم اسلام، مناقشات ‌‌‌کلامی ‌در خصوص بحث عصمت به‌طور عام و عصمت انبیاء به‌طور خاص تاریخچه‌‌‌ای طولانی دارد، اما شایسته است که با نگاهی دقیق به اقوال متکلمین، پریشانی‌های ذهنی را کاهش داده و به اختلاف‌نظرها میان فرق مختلف اسلامی‌‌ پایان دهیم. عصمت در اصطلاح ‌‌‌کلامی ‌نیز بنا به اختلافات مطروحه در ماهیت و چیستی، با تعاریف متعددی مواجه است که ‌‌‌در این کتاب، به‌تفصیل به آن خواهیم پرداخت. از دقت در تعاریف، به کانونی از تجمیع نظرها دست خواهیم یافت؛ بدین معنا که همه متکلمین، عصمت را نوعی خاص از پاکی و عدم آلایش به گَرد گناه می‌دانند، گرچه در ماهیت و محدوده آن با هم اختلاف‌نظرهایی دارند که آن نیز از اختلاف در منشأ سرچشمه می­گیرد.

در بین سه فرقه (اشاعره، معتزله و امامیه) اندیشه‌‌‌ای مشترک در خصوص اعتقاد به عصمت انبیا وجود دارد. تقریباً همه‌ متکلمین بر معصوم بودن پیامبران، به اعتبار بعد نظری که شامل دریافت، حفظ و انتقال وحی می­باشد، وحدت نظر دارند؛ اما در این سه فرقه کلامی (اشاعره، معتزله و امامیه) اختلاف آراء در خصوص گستره­ مسئله عصمت انبیاء، به اعتبار بعد عملی دیده می‌‌شود، هرچند در ‌‌‌این مورد نیز در بعضی از موارد اتفاق‌نظر دیده می‌‌شود، ازجمله ‌‌‌اینکه بیشتر متکلمین پیامبران را در ارتکاب عمدی گناه کبیره معصوم می‌دانند؛ اما در خصوص اختلافات می‌‌توان بیان کرد که برخی از فرق کلامی، ارتکاب به گناه کبیره سهوی را جایز دانسته‌اند؛ و برخی دیگر، تنها ارتکاب به گناه صغیره غیر نفرت‌انگیز را روا می‌شمارند، بعضی دایره عصمت را منحصر به بعد از بعثت کرده‌اند‌ و پیامبران را قبل از بعثت معصوم نمی‌‌دانند، اما به‌طور خاص، متکلمین امامیه، اعتقاد به عصمت مطلق انبیاء از گناهان کبیره و صغیره، عصمت انبیاء قبل از بعثت و بعد از بعثت دارند و در کتب کلامی خود در بحث عصمت انبیاء این بحث را مطرح نموده‌اند.

پیشگفتار/13

کلیات/15

گستره عصمت انبیابه اعتبار بعد نظری و عملی /53

ادله مورد استناد سه اندیشمند در اثبات نظریه خود در بابا گستره عصمت انبیا/95

نظریه مختار در بابا گستره عصمت انبیا /157