در فرداهایی نه‌چندان دور، اتاق‌ های مشاوره میزبانِ پیرانی خواهند بود
که عمرشان را میان روشناییِ صفحه‌ ها و خلوت‌ های طولانیِ دلشان گذرانده‌ اند؛
نسلی با قلب‌ هایی پُر از خاطرات پراکنده و ذهن‌ هایی درآمیخته با فناوری‌ های بی‌وقفه.
آنان مانند مسافرانِ سالخورده‌ ای‌ هستند که چمدان‌ هایشان از تجربه سنگین است،
و در گفتگو، بیش از هر چیز به گوشی شنوا و همسفری آرام نیاز دارند تا بارشان را سبک‌ تر کند.
مشاورِ فردا باغبانی‌ ست میان مدارهای هوشمند و ریشه‌ های عمیقِ انسانیت،
که آرامش را می‌ رویاند و داستان‌ های خاموش را دوباره به جریان زندگی بازمی‌ گرداند.
این کتاب چراغی‌ ست برای دیدن آینده پیش از آمدنش؛
سفری به  جهانِ «پیرهای فردا»؛ نسلی که میان یادهای انسانی و  ردّ دیجیتالی  روزگارشان،
به دنبال معنایی تازه برای زیستن قدم می‌ گذارد.

پیش گفتار    15
فصل اول:  چرا باید نگران پیرهای فردا باشیم؟    17
1-1 مقدمه    17
1-2 روند سالمندی در ایران: واقعیتی برگشت‌ ناپذیر    18
1-3 مشاوره با سالمندان؛ حوزه‌ ای در حاشیه    18
1-4 تفاوت نسل‌ های سالمند آینده    19
1-5 ضرورت نگاه آینده‌ پژوهانه در مشاوره با سالمندان    19
1-6 دلالت‌ های اخلاقی، اجتماعی و سیاستی    20
1-6-1 مسئولیت اخلاقی در قبال نسل‌ های سالمند آینده    20
1-6-2 ریسک‌ های اجتماعی بی‌ توجهی به مشاوره سالمندی    21
1-6-3 دلالت‌ های سیاستی برای نهاد های مرتبط    21
1-7 اهداف کتاب و پژوهش مبنای آن    22
1-8  پرسش‌ های اصلی این کتاب    24
1-9 جمع‌ بندی فصل اول    24
فصل دوم:  بنیان‌ های نظری    27
2-1 مقدمه    27
2-2 ماهیت سالمندی    28
2-3 نظریه‌ های سالمندی    29
2-3-1 نظریۀ  محیط اجتماعی    30
2-3-2 نظریۀ پیوستگی    30
2-3-3 نظریۀ عدم مشارکت یا رهایی از قید    31
2-3-4 نظریۀ فعالیت    31
2-3-5 نظریۀ تبادلات اجتماعی    32
2-3-6 نظریۀ فقدان نقش‌ ها    32
2-3-7 نظریۀ تضاد    32
2-3-8 نظریه رشد روانی - اجتماعی اریکسون    33
2-3-9 نظریه تحلیلی یونگ    35
2-4 مبانی مشاوره با سالمندان    37
2-4-1 ماهیت مشاوره با سالمندان    37
۲-۴-۲ مشاور، در مشاوره  با سالمندان    38
۲-۴-3 اهداف مطالعه مشاوره سالمندی    39
۲-۴-۴ سالمندی در نظریه‌ های شخصیت    42
2-4-4-1 دیدگاه روان پویشی    43
۲-۴-۴-۲ نظریه‌ های صفت    47
۲-۴-۴-۳ دیدگاه شناختی    50
۲-۴-5 مراجعان و موقعیت‌ ها در مشاوره با سالمندان    51
۲-۴-6 شخصیت و سبک زندگی    53
۲-۴-۷ بازتعریف اسلوب در مشاوره سالمندی    54
2-5 مبانی نظری آینده‌ پژوهی    56
2-5-1 آینده‌ پژوهی چیست؟    56
2-5-2 تاریخچۀ آینده‌ پژوهی    57
2-5-3 اصطلاحات آینده پژوهی    63
2-5-4 اجزاء آینده پژوهی    64
2-5-5 انواع آینده    65
2-5-6 اصول و قواعد آینده پژوهی    67
فصل سوم: از حال به آینده؛ چگونه آینده را می‌نگریم؟ (روش‌ شناسی و منطق ساخت سناریوها و الگو)    69
3-1 مقدمه    69
3-2 روش تحقیق    70
3-3 مراحل انجام پژوهش    71
3-4 جامعه آماری، روش نمونه گیری و حجم نمونه    74
3-5 قلمرو مکانی و زمانی تحقیق    75
3-6 روش گردآوری اطلاعات و داده‌ ها    75
3-7 روش تجزیه و تحلیل داده‌ ها    76
3-7-1 تحلیل حساسیت ماتریس اثرگذاری    78
3-8 روایی و پایایی (اعتبار و قابلیت اعتماد) پژوهش    78
فصل چهارم: پیشران‌ ها و سیگنال‌ ها؛ چه چیزهایی آینده را می‌ سازند؟    81
4-1 مقدمه    81
4-2 شناسایی عوامل پنج  گانه    82
4-3 عوامل اجتماعی    82
4-3-1 گسترش مدرنیته:    83
4-3-2 افزایش طلاق    84
4-3-3 زنانه شدن سالمندی    85
4-3-4 رشد فزاینده آسیب‌ های اجتماعی    87
4-3-5 سالمند آزاری    88
4-3-6 آسیب‌ های روانی نوپدید    89
4-3-7 افزایش نرخ سواد    90
4-3-8 گسترش اعتیاد    91
4-3-9 تغییر شکل و کارکرد خانواده    92
4-3-10 گسترش روان‌ شناسی زرد    93
4-3-11 جمع‌ بندی عوامل اجتماعی:    94
4-4 عوامل فناورانه    95
4-4-1 توسعه زیرساخت‌ های فناوری اطلاعات و ارتباطات    95
4-4-2 سونامی استفاده از گوشی‌ های هوشمند    96
4-4-3 رشد تصاعدی تکامل هوش مصنوعی    98
4-4-4 مهندسی ژنتیک    99
4-4-5 نوروفیدبک تراپی    101
4-4-6 روان‌شناسی مهندسی    103
4-4-7 گسترش استفاده از ربات‌ ها    105
4-4-8 اینترنت اشیا و پوشیدنی‌ های هوشمند    106
4-4-9 فناوری‌ های همگرا (NBIC)    108
4-4-10 جمع‌ بندی عوامل فناورانه:    109
4-5 عوامل اقتصادی    109
4-5-1 خصوصی‌ سازی    110
4-5-2 شکاف طبقاتی    111
4-5-3 رشد درمان‌ های مزیت‌ دار    112
4-5-4 افزایش هزینه‌ های روان‌ درمانی    113
۵-5-۴ نوسان قیمت نفت    114
4-5-6 رشد تقاضا برای مداخلات کوتاه‌ مدت    115
4-5-7 افزایش ساعات و سال‌ های کاری    116
4-5-8 بحران صندوق‌ های بازنشستگی    117
4-5-9 جهانی شدن اقتصاد    118
4-5-10 جمع‌بندی عوامل اقتصادی:    119
4-6 عوامل زیست محیطی    119
4-6-1 بحران آب    120
4-6-2 تخریب محیط زیست    121
4-6-3 آلودگی هوا    122
4-6-4 تغییرات آب و هوایی    123
4-6-5 افزایش بلایای طبیعی    124
4-6-6 فرسایش خاک    125
4-6-7 کاهش تنوع زیستی    126
4-6-8 جمع‌بندی عوامل زیست‌محیطی:    127
4-7 عوامل سیاسی    127
4-7-1 تحریم‌ ها    128
4-7-2 افزایش تنش‌ ها و بحران‌ های منطقه‌ ای    129
4-7-3 شایسته‌ گزینی مسئولان    130
4-7-4 عدم موازی‌ کاری شبه‌ دولتی    131
4-7-5 نوسان در سیاست‌ گذاری رفاهی و بهداشتی سالمندان    132
4-7-6 سیاست‌ زدگی در عرصه روان‌ شناسی و مشاوره    133
4-7-7 ضعف در قانون‌ گذاری حمایتی برای سالمندان    134
4-7-8 جمع‌ بندی عوامل سیاسی:    135
4-8 از پیشران‌ ها تا عدم قطعیت‌ ها: پل ورود به آینده    135
فصل پنجم: عدم قطعیت‌ های کلیدی؛ گره‌ های پرابهام در مسیر آینده    139
5-1 چرا عدم قطعیت‌ ها مهم‌اند؟    139
5-2 چگونه عدم قطعیت‌ های کلیدی شناسایی شد؟    140
5-3 نمایی از پیچیدگی آینده    143
4-۵ از پراکندگی به روایت: ترکیب‌ هایی که آینده را می‌ سازند    150
فصل ششم: سناریو های آینده مشاوره با سالمندان    153
۶-۱. مقدمه: از ساختار به روایت    153
6-2 سناریو اول؛ بازآفرینش مشاوره سالمندی؛ ظهور خدمات هوشمند و تحول دیجیتالی    155
6-3 سناریو دوم؛ مشاورۀ سالمندی تحول گرا؛ سنتزی برای حذف یا بنیادگرایی    159
6-4 سناریو سوم: نظام نوین مشاوره؛ رویکردی فعال در عصر هوش مصنوعی و ژنتیک    163
6-5 تحلیل مقایسه‌ ای سه سناریو    167
فصل هفتم: الگوی مطلوب مشاوره سالمندی    173
7-1 مقدمه: از سناریوها به سامان    173
7-2 چرا مدل چرخ‌ دنده‌ای؟    175
7-3 مبانی نظری طراحی مدل مفهومی چرخ‌ دنده‌ ای    178
7-4 مراحل تدوین مدل نهایی: از تحلیل تماتیک تا بازنمایی بصری    182
7-5 تبیین دینامیکی چرخ‌دنده‌ ها: پویایی درون‌ زا، بازخورد و بازپیکره‌ سازی    185
7-6 ختم بخش تحلیلی: آینده، سرزمینی برای ساختن است، نه صبر کردن    188
فصل هشتم: از آینده‌ نگری تا اقدام؛ دلالت‌ های عملی و سیاستی برای مشاوره با سالمندان در افق ۱۴۲۰    191
1-8 مقدمه    191
2-8 گذار از پیشران‌ها و عدم قطعیت‌ ها به اقدام عملی    192
2-8-1  اقدامات اجتماعی: بازسازی پیوند های انسانی در دوران سالمندی    192
2-8-2 اقدامات اقتصادی: تاب‌ آوری مالی و روانی سالمندان    193
2-8-3 اقدامات سیاسی و نهادی: پیوند نظام مشاوره با ساختار تصمیم‌گیری    194
3-8 کنش‌های عملی برای مشاوران: رهنمودهایی مبتنی بر پیشران‌ های پنج‌گانه    195
8-4 از آینده‌ نگری تا سیاست‌ گذاری فعال در حوزه‌ی مشاورۀ  سالمندی    199
8-4-1  تأمین مالی هوشمند و چندمنبعی    200
8-4-2  بیمۀ  روان و پوشش خدمات مشاوره    201
8-4-3  تربیت متخصصان و نوسازی آموزشی    202
8-4-4  پیوند میان منابع مالی و منابع انسانی    203
8-4-5 جمع‌ بندی    203
8-5 جمع‌ بندی نهایی    203
منابع و مآخذ    205
منابع فارسی    205
منابع لاتین    216